Posts tonen met het label activisme. Alle posts tonen
Posts tonen met het label activisme. Alle posts tonen

zondag 23 maart 2008

Koude Dam, warme manifestatie tegen racisme

Een mooie zaterdagmiddag was het, al zou je het aan het kille weer wellicht niet zeggen. Enkele duizenden demonstranten op de Dam, op de manifestatie van Nederland Bekent Kleur: "Tegen racisme en voor solidariteit". het was een goed en breed geluid tegen de politiek van Wilders en zijn club, maar het was meer dan dat.

Het was, zoals dat hoort, een gemengd gezelschap, zwart en wit, man en vrouw, ouder en jonger. De gebruikelijke groepen waren er. Er waren veel borden van de Internationale Socialisten (IS): "Stop de hetze tegen moslims/ geen ruimte voor racisme" (ik heb er ook eventjes mee rondgelopen, het wwas me een eer en een genoegen:-)), en de nieuwe anti-Wilders-poster: "Wilders' Westen: NOT WANTED". Maar ik zag ook flinke aantallen borden van de lijkse Turkse organisatie DIDF: "Samen zijn we sterk". Leuker dan de voorgebakken leuzen van organisaties vond ik de eigeninitiatieven van mensen die zelf aan het knutselen waren gegaan. "Tot het onzalige tij gekeerd is", zag ik, en ook: "Geert, als jij niet wil, mag jij vertrekken". Wel een beetje sneu voor het land waar hij dan heen zou gaan, trouwens...

Ardig waren ook de posters die Loesje ertegenaan had gegooid. "Zet verdenkingen om in nieuwsgierigheid" , om maar een voorbeeld te noemen. En een jonge vrouw had op haar shirt geschilderd: "Free Hug". En dat deed ze dus: iedereen die dat wilde kreeg een vriendelijke omhelzing. geert Wilders typering van de demonstratie: "een haat-manifestatie". Oordeel zelf.

Er vielen meer dingen op. het anatal: dat viel me niet tegen, gezien ook het kille weer. mara belangrijker vond ik de balans. Jazeker ik, ik zag mensen van de gebruikelijke linkse clubs, de IS, offensief, de NCPN, DIDF. En zo hoort het ook. Maar het reunie-gehalte van de betoging was relatief klaag, ik zag hele veel mensen die ik nooit eerder zag, veel mensen voor wie demionstreren niet tot de gangzabre zaterdagmiddagactiviteit behoort maar die het nu nodig vonden een geluid te laten horen. Ik vond dat bemoedigend.

Voor mijzelf was de demonstratie een heel aparte ervaring. Het was voor het eerst sinds bijna 20 jaar dat ik als niet-lid van de Internationale Socialisten aan een politieke actie meenam. Dat voelde ergens heel vrij (het was geen ' werk' ik was niet bezig met krantenverkopen, ik liep rond en trok mijn eigen plan) maar ook onwennig. Minder te doen, maar meer ruimte om ontspannen te praten - en om te observeren.

De begroetingen van onder mijn voormalige 'partij'-genoten (de IS is geen partij, maar de lezer snapt wat ik bedoel...) - toch goede bekenden, soms ook echt vrienden - varieerde van welwillend-beleefd tot uiterst hartelijk (en dat zal voor mijn lichaamstaal andersom ook hebben gegolden...). Onwennig dus, waarschijnlijk voor beide kanten, maar rode warmte in ruime mate, en dat stemt me - hoe de breuk ook steekt - toch blij. Maar mensen die daaruit een spoedige terugkeer in de IS menen te mogen afleiden juichen (of jammeren...) echter te vroeg. De rol van loslopende eenlingsleninist bevalt me op dit moment eventjes het beste....

(later hopelijk weer uitgebreider over de strijd tegen Wilders. Maar de PC-crisis hier is nog niet voorbij, dus het is nog eventjes behelpen. Overigens lijkt de ramp iets minder dramatisch dan eerst leek.)

maandag 17 maart 2008

Demonstreren voor een vrij Tibet

Honderden demonstranten hebben een felle demonstratie gehouden tegen de militaire onderdrukking van de protesten in Tibet de afgelopen dagen. De betoging vond plaats voor de ingang van de Chiense ambassade in Den Haag. De demonstranten waren grotendeels in Nederland wonende Tibetanen, maar er waren gelukkig ook Nederlandse sympathisanten aanwezig.

Dit soort acties zijn zeer welkom. Ze laten zien dat, aan de vooravond van de Olympische Spelen, de Chinese heersers een prijs moeten betalen, een prijs in goodwill op zijn minst. Het Tibetaanse verzet zal niet buiten het blikveld van solidaire mensen kunnen plaatsvinden. En onder die solidaire mensen behoren nu handjesvol demonstranten, maar morgen zitten daar wellicht atleten bij die thuisblijven, en journalisten die lastige vragen gaan stellen in plaats van de Spelen kritiekloos te verslaan.

Een goede zaak dus, deze demonstratie, en mogen er nog velen volgen zolang het nodig is – en dan graag ook met de zichtbare deelname van links. Maar er zijn wel een handvol punten die in het oog springen – of zouden moeten springen.

Allereerst de reactie van de politie toen de demonstratie tot een omgevallen muur en twee gewonden bleek te leiden. Een demonstrant klom over het hek heen en verving de Chinese vlag door een Tibetaanse. Personeel van de ambassade maakte dat ongedaan. Boze demonstranten begonnen aan het hek te sjorren. Het hek, plus stukken muur, viel om, een demonstrant en een politieman raakten gewond, zo meldde het NOS-journaal.

"De demonstranten begonnen losse stenen naar de ambassade te gooien. De politie greep daarop direct in en herstelde de orde al snel", meldt de website van dat journaal. Daar had moeten staan "een paar demonstranten", want ik geloof niet dat er honderden demonstranten met stenen stonden te gooien. Maar ja, demonstraties in een kwaad daglicht stellen door dit soort generalisaties hoort blijkbaar tot de taakomschrijving van de NOS-redactie. NU.nl vertelt ook nog: "Van ongeregeldheden was verder geen sprake." De demonstratie ging daarna gewoon verder.

Dit is zowel opvallend als vanzelfsprekend. Dat een demonstratie gewon doorgaat na zo’n incident, dat de ME het terrein niet schoonveegt en geen honderden mensen het ziekenhuis in mept, met traangas begint te schieten en mensen opsluit – het zou de gewoonste zaak van de wereld moeten zijn. En de politie verdient dan ook geen speciaal compliment voor hun terughoudendheid. Het voor de variatie nu eens niet zeer grof schenden van het recht op betoging is plezierig, maar dankbaarheid zijn we daar niet voor verschuldigd.

Tegelijk is wat hier is gebeurt hoogst óngebruikelijk. Stel je een vergelijkbaar tafereel voor aan de poort van het fort in Den Haag dat dienst doet als Amerikaanse ambassade. Het is sowieso erg twijfelachtig of honderden demonstraten daar wel zo dichtbij zouden gelaten. Het is nog twijfelachtiger of ze de gelegenheid zouden krijgen het hek zelfs maar aan te raken. Maar het staat als een paal boven water dat zelfs maar het geringste incident voldoende was geweest om een reeks ME-charges met alles erop en eraan over de héle demonstratie uit te roepen.

Blijkbaar is er dus een nogal wezenlijk verschil. Het – terechte ! _ aanklagen van repressie door de Chinese staat – een onderdrukking die volgens schattingen deze dagen zeker 10 (het cijfer dat de Chinese autoriteiten geven) en minstens 100 (het cijfer van de Tibetaanse regering in ballingschap) doden heeft gekost – dat mag wèl. Het met dezelfde felheid aanklagen van – ik noem maar iets – een oorlog tegen Irak die volgens schattingen meer dan een miljoen mensenlevens heeft gekost – dat gaat maar al te gauw te ver. Protesteren tegen de Grote Bondgenoot, wiens enthousiaste onderaannemer Nederland graag is – dat moet niet te makkelijk zijn. Protesteren tegen China, de rivaal van diezelfde Grote Bondgenoot, is kennelijk alweer heel wat minder problematisch voor Neerlands Partij van Orde en Gezag.
Het is – ik kan het niet genoeg beklemtonen – geen reden om de Tibetaanse vrijheidsstrijd de solidariteit van links te onthouden. Maar het hierboven beschreven meten met twee matren moet keer op keer aan de kaak gesteld worden. En de solidariteit met de Tibetaanse protesten mag geen speelbal worden van een politiek die meer ingegeven wordt door rivaliteit met China dan met werkelijke steun aan vrijheid en gerechtigheid waar ook ter wereld. Solidariteit is ondeelbaar, anders loopt de solidariteit mank.

zondag 13 januari 2008

Wilders, politie OM - met zulke vijanden hebben we haast geen vrienden meer nodig

Politieagenten in Amsterdam pakten ook vandaag weer mensen op die met anti-Wilders-posters de straat op gingen. Deze keer gingen niet alleen mensen van de Internationale Socialisten een paar uur in de cel, maar ook Tofik Dibi, parlementslid van GroenLinks.

De politie – en het Openbaar Ministerie (OM), dat bedacht heeft dat de posters te ver gingen – bewijzen met hun aanpak de strijd tegen Wilders en zijn vergiftige politiek een geweldige dienst. Vrijwel heel Nederland heeft inmiddels kennis genomen van de poster, de halve bevolking heeft er langzamerhand wel een plaatje van gezien op internet. Een dure reclamecampagne tegen Wilders had nooit effectiever kunnen zijn dan dit. Dank aan de geüniformeerde knuppels met hun knuppels, en vooral aan hun opdrachtgevers. Met zulke vijanden hebben we bijna geen vrienden meer nodig.

Geert Wilders voegt nog een boel vrolijkheid aan de hete cocktail toe. Gisteren nog vertelde de politie dat Wilders een klacht wegens smaad had ingediend. Zo ontstond het beeld dat de politie als het ware als inleenknokploeg van Wilders opereerde. Zo ongeveer beschreef ik de verhoudingen gisteren nog. Maar nu zegt Wilders dat de politie die mensen van de IS - "een abjecte club" volgens hem, dat dan weer wel – "hun gang (had) moeten laten gaan." Redenering: als ik wil kunnen zeggen wat ik wil, dan zij ook maar, dat staat wat minder absurd. Hij ontkent ook dat hij een klacht heeft ingediend.

Dit is waarlijk humor. Het betekent dat één van de twee liegt: de politie, met hun verhaal over de smaadklacht - of Wilders, met zijn ontkenning. Dat laatste is niet uitgesloten: wellicht zag Wilders pas vandaag, na de tweede arrestatieronde en de grote media-aandacht ervoor, dat het arresteren van mensen die de spot met hem dreven, misschien niet zo’n handige zet was. Maar voor hetzelfde gild wilde het OM zich verschuilen achter een niet-bestaande klacht om zijn eigen repressieve aanpak een mooier glansje te geven: bescherming van die arme, door smaad belaagde Geert. Humanitaire interventie op de pleinen van Amsterdam!

Hoe het ook zit, de oproep van Wilders om de posteraars met rust te laten toont bepaald niet werkelijk zijn democratische vrijheidsliefde aan. Zijn motief is waarschijnlijk voor een deel een poging om nog ene beetej consequent te lijken, Met het oog op zijn Koran-film heeft hij de riedel van de vrijheid van meningsuiting nodig tegenover degenen die zeggen dat hij ontoelaatbaar te ver gaat. Daarbij komt waarschijnlijk dat hij nu de tegenwind begint te voelen. Elke arrestatie vanwege die poster betekent weer duizenden mensen die van de poster te horen krijgen. Elke in beslag genomen poster staat voor tientallen nieuwe bestellingen, en voor mensen die besluiten om nu óók de straat op te gaan.

Zo draagt het politieoptreden bij tot datgene wat tot nu toe zo pijnlijk ontbrak: een zichtbaar tegengeluid, een openlijk op straat actieve beweging, tegen het racistische islamofobe gif dat Wilders en zijn PVV dag in dag uit verspreiden. Wilders heeft er daarom belang bij dat dit soort arrestaties onmiddellijk ophouden – in de hoplijk ijdele hoop dat daarmee de heisa snel verdwijnt, en de protesten beperkt blijven.

De grap is intussen dat het allemaal nauwelijks meer uitmaakt, meer arrestaties of niet meer arrestaties. Als de politie stopt met deze arrestaties, als het OM zijn pogingen om deze poster van straat te houden opgeeft, dan hebben de actievoerders gewonnen tegen de staatsmacht. Dan kunnen ze de met succes verdedigde democratische ruimte met des te groter zelfvertrouwen benutten om het geluid tegen Wilders en waar hij voor staat voortvarend te benutten en verder te vergroten. Intussen zal er ook wel tijd zijn om klachten in te dienen vanwege de – achteraf dan vast wel officieel onrechtmatige – arrestaties.

Maar als de arrestaties doorgaan, als het OM nog even vasthoudt, dan zal de commotie verder toenemen. Krijgen we binnenkort de halve GroenLinksfractie die gevankelijk wordt afgevoerd, in het gezelschap van de betere cabaretiers, columnisten en romanschrijvers? Misschien bedenkt Doekle Terpstra zich alsnog en wil hij ook wel met d de anti-Wilders-poster op straat, of is dat dan toch weer te polariserend? Maar vooral: hoe lang duurt het voor uit kleine groepjes verkopers posterverspreiders uitgroeien grotere groepen betogers ontstaan? En wat gaat de minister straks zeggen op vragen in de Tweede Kamer, als dit zo doorgaat? Hoe langer het OM op deze koers doorgaat, hoe groter de afgang die er aan komt.

En Wilders zal zich aan de afgang niet kunnen onttrekken, hoe hard hij ook roept dat deze posters moeten kunnen. Het zijn en blijven anti-Wilders posters die de toorn van het Gezag oproepen, het is en blijft een anti-Wilders-geluid dat op deze manier sterk in the picture komt. En bij al zijn democratisch gepraat zijn we intussen ook niet vergeten dat dit niet meer is dan een handigheidje, een pose als vrijheidsheld. Hij blijft de man die moskeeën wil dwarsbomen en de koran wil verbieden, hij blijft de man die een grote bevolkingsgroep feitelijk tot tweederangsburgers wil maken. Hij blijft een anti-democratisch politicus.

Maar als hij met zijn oproepen om de mensen met de poster hun gang te laten gaan wat extra moeilijkheiden voor eeen op hol geslagen gezag helpt creëren, is dat zeer welkom. Laten deze twee bolwerken van reactie elkaar maar lekker dwarsbomen. Dat komt de dwarsbomers van Wilders alleen maar weer ten goede. Dank, mensen! Dank!

maandag 19 november 2007

Van Groningen tot Sittard, scholieren in protest

Scholieren ontketenen momenteel een heus actiegolfje tegen de zogeheten lesurennorm van 1040 uren. Dit voorgeschreven aantal lesuren kan, door lerarentekort en dergelijke, veelvuldig niet worden gehaald. Daardoor moeten leerlingen te vaak op school rondhangen zonder werkelijk les te krijgen. Energieverspilling, demotiverend en weinig leerzaam. Vandaar: actie. Een hele goede zaak.

De acties zijn opgezet vanuit het Landelijk Actie Komitee Scholieren (LAKS). Dat is een tamelijk keurige groepering die voornamelijk het nieuws haalt vanwege de klachten rond de eindexamens die zij verzamelen en naar buiten brengen. Een nuttige werkzaamheid trouwens. Maar de laatse weken gebeuren er andere, meer opwindender, zaken. Een speciale website, Stop 1040, is ervoor in het leven geroepen.

Al vorige week kwamen acties op gang, en niet alleen in de vorm van de landelijke demonstratie in Den Haag die redelijk was publiciteit kreeg. In Zwolle begon de reeks van acties, op maandag 12 november. In Oss staakten 2000 scholieren op 13 november twee uur lang. Ze kwamen bijeen in een stadion, waar ze naar toespraken luisterden. Leerlingenraden van het Maaslandcollege en het Titus Brandsma Lyceum hadden de actie opgezet; scholieren van het Mondriaancollege mochten niet meedoen van hun rector. Dat werd kennelijk in Oss nog gepikt. Enkele dagen later zouden scholieren in Sittard anders reageren op pogingen van het gezag om acties te dwarsbomen.
In Heerenveen hielden scholieren in de klassen discussies over wat het LAKS wil, en over onderwijskwaliteit. Ook zetten ze handtekeningen onder de LAKS-petitie. In Assen vond die dag een scholierenstaking plaats gedurende één lesuur.

De volgende dag was de landelijke demonstratie. Die was levendig, aan de beelden op de SP-site te oordelen. Jasper van Dijk sprak, en kondigde aan: "Als de regering met niets komt, staan er binnenkort nog veel meer boze scholieren voor de deur." En inderdaad: boze scholieren stonden er, de dagen erop. Zowel in Grioningen als in Sittard gingen de acties verder, feller dan te voren.

In Groningen demonstreerden twee opeenvolgende dagen scholieren. Dat werd een levendige toestand: de dagelijkse sleur viel weg, het gevoel van vrijheid op wat anders een saaie schooldag was, zet zich dan vrij eenvoudig om in een vleugje chaos, wat vuurwerk en het stoken van een vuurtje. Dat leidt natuurlijk weer tot overspannen autoreiteiten en zelfs een tiental aanhoudingen. Beelden ervan, via SKOEP en via het Dagblad van het Noorden, gaven mij nou niet echt de indruk dat er van sprake was van echte rellen, zoals sommige media beweerden. De kop van één van de SKOEPS-interviews – met enkele actievoerende meiden – zette de negatieve toon: "Meiden zijn tegen stichten van brandjes." Inderdaad betreurden ze "de gevechten", tegen het eind van het interview. Maar het belangrijkste deel van het interviewtje was een korte uitleg van deze scholieren waarom ze actie voerden.

Heftig waren de gebeurtenissen pas helemaal in Sittard. Daar vond een kleine opstand plaat in het Trevianum-college. Scholieren riepen om tot het tekenen van een petitie. Dat werd echter door veel andere leerlingen opgevat als teken om de lessen te verlaten. Buiten de school verzamelden zich bovenbouwleerlingen. Scholieren van de onderbouw wilden meedoen, maar een hek hield ze tegen. Dat was althans de bedoeling, maar die opzet faalde. Geholpen door bovenbouwleerlingen klommen de mensen van de onderbouw met fiets en al over het hek. Het gerucht deed de ronde dat leerlingen van andere scholen onderweg waren om mee te doen. Dat vond de politie een reden om de school aan te raden om de leerlingen naar huis te sturen. Aldus geschiedde. Op het weblog van de Internationale Socialisten staat hier al een artikel over deze en sommige eerdere acties.

Maar maandag – na een weekend waarin kameraad SMS, kameraad E-mail en kameraad MSN zich blijkbaar zeer verdienstelijk hadden weten te maken – kwam er in datzelfde zuiden van Limburg een tweede ronde. Nu waren het de leerlingen van het Graaf Huyn College die het voortouw namen. Zij trokken op naar het Trevianum, en naar het Da Capo College, om steun te zoeken. Honderden van hen bezetten een rotonde in het nabijgelegen Geleen. Berichtgeving van De Limburger meldde dat vier scholieren eieren richting stadsbussen gooiden. Dat vond de politie reden om mensen op te pakken. Dylan Paauwe, één van de actievoerders en ex-leerling van het Trevianum, vertelde mij dat er zo’n twintig mensen aangehouden waren. Zijn eigen spandoek werd hem afgepakt. De Limburger sprak van tien arrestaties.

Later waren er er rond het Trevianum maar liefst tien politiebusjes klaargezet. Deze keer konden scholieren niet meer hun schoolgebouw verlaten, zo vertelde Dylan Paauwe nog. Daarvoor waren er honden ingezet tijdens patrouilles, om leerlingen van Trevianum en het Graaf Huyn College uiteen te houden. Hónden! Tegen scholieren die wat fel zijn, daar alle reden toe hebben en zich luidkeels lieten horen. Blijkbaar zijn scholen nu een soort bezet gebied geworden. Intussen schreef het schoolbestuur een zalvende brief aan de ouders/ verzorgers van de leerlingen, vol begrip en sussende woorden. Het opsluiten van leerlingen werd daar woordkunstig omgetoverd in "stringente pauzemaatregelen", waarvoor leerlingen "veel begrip" toonden.

Mij zou het niets verbazen als scholieren alleen maar feller worden. Redenen hebben ze genoeg – in de 1040-uren-norm, maar ook in de botte autoritaire houding van politie en schoolbestuur. Actie-ervaring zijn ze in hoog tempo aan het opdoen. Klassenstrijd krijgt hier een zeer authentieke en prachtige invulling: strijd in en vanuit de klas. Hoe het bij deze scholieren zit met de beheersing van het Frans als taal, weet ik niet. Maar op de beheersing van het Frans als actie-kunde is verheugend weinig aan te merken.

maandag 9 juli 2007

Clowns, streetravers, bejaarden en kinderen die zorg behoeven...

Heeft de woede ook vakantie? Is de solidariteit op reces? Je gaat het je haast afvragen. Een aantal kleine berichten her en der maken mij kwaad en ongerust, en de nogal magere reacties buiten zeer kleine kring maken dat erger. De berichten vallen in twee rubrieken uiteen. Maar ze horen bij elkaar - net als de benodigde reactie erop.

Karigheid in de zorg

Zo lees ik het volgende op de website van De Volkskrant: "De instantie die bepaalt welke hulp de ouders van een gehandicapt of chronisch ziek kind krijgen, motiveert haar beslissingen onvoldoende. Teveel zaken worden telefonisch afgehandeld. Bovendien negeert de Commissie Indicatiestelling (CIZ) rechterlijke uitspreken." Vaststelling of een kind ondersteuning behoeft, en op welke wijze - per telefoon! Wat komt hierna? Digitale blindedarmoperaties? Kaakchirurgie via je mobieltje? En rechtelijke uitspraken negeren? Dat zouden jij en ik eens moeten proberen, kijken hoe lang de dwangbevelen en het politiebezoek op zich laten wachten...

De reden voor deze wantoestand, die door CIZ-voorzitter Arjan Vermeulen gewoon wordt toegegeven? Achterstanden, wachtlijsten dus in feite. Dat ru8imt naar een niet verholpen effect van eerdere bezuinigingen. "We kijken nu wat minder naar de inhoud dan we zouden willen", zegt de voorzitter droogjes. Waar kijken "we" dan wel naar, vraag je je af?

Nog zoiets. "Staatssecretaris Jet Bussemaker moet volgend jaar flink snijden in de ouderenzorg", zo meldt eveneens De Volkskrant. Er is namelijk geldtekort in de AWBZ. "Om de kostenoverschrijding van enkele honderden miljoenen te lijf gaan wil Bussemaker ook toezien dat de AWBZ-hulp terecht komt bij degenen die het geld echt nodig hebben." Ik zou het juist wel eens willen hebben over mensen die geen hulp krijgen terwijl ze die wèl; nodig hebben. Met een bezuiniging van enkele honderden miljoenen mensen die kennelijk dreigt, zal het aantal daarvan, en het leed dat dit meebrengt, toenemen.

En terwijl steeds duidelijker wordt hoe karig de zorg voor veel kwetsbare mensen is, en hoe dit land volgens dit kabinet nog zoveel kariger kan, stelt 'onze' oorlogsminister voor om meer geld aan wapens en soldaten uit te geven. "Het budget voor het ministerie van Defensie moet meestijgen met de economische groei. Minister Eimert van Middelkoop oppert dat zondag in een interview met De Telegraaf." Dat meldt de NRC. Anders dreigen we "terecht te komen in een situatie waarin de Nederlandse krijgsmacht dezelfde allure heeft als de Belgische", zo laat de minister blijken. het percentage van het nationaal product dat nederland aan oorlogsvoorbereiding uitgeeft, daalt, en "dat moet echt een keer stoppen" , zo zegt de excellentie ernstig.

Nou lijkt mij de "allure" van de Belgische krijgsmacht te prefereren boven die van Nederland: ik hoor tenminste niet van 1600 Belgische soldaten die meehelpen met het beulswerk van NAVO en VS in Afghanistan. Maar belangrijker in dit verband is de antisociale onbeschaamdheid van de regering: knibbelen op ouderenzorg, en de geldstroom naar oorlogstuig en bijbehorend personeel opvoeren. Dit land kan zoveel bloediger, nietwaar mijnheer Bos?

Onderdrukking van vrolijke actie

Maar grof geweld is niet het monopolie voor de oorlogstent die minister Van Middelkoop in het kabinet runt. De politie kan er ook wat van. Dat brengt me op de tweede reeks berichten.

Indymedia, een paar dagen geleden: "UTRECHT: ludieke clownactie mondt (weer) uit op arrestatie". Mensen van het zogeheten Clownelijk Loslopend Nederlands Leger (CloLoNel) kwamen op voor de Weggeefwinkel in Utrecht, die met ontruiming bedreigd wordt. In die weggeefwinkel worden spullen die anders weggegooid zouden worden (of erger, verkocht voor winst...) gegeven aan wie ze kan gebruiken.

Uit de berichtgeving in de eerste reactie onder het stuk: "Dus wij togen met z'n zessen met een heeeeeeel grote tas naar het winkelcentrum om daar papiertjes met tekst over onze goede bedoelingen (...) weg te geven. (...) Mensen waren inderdaad heel blij en verrast door ons initiatief. Verschillende spullen kregen een nieuw baasje en veel mensen waren geinteresseerd in onze papiertjes."

Hoe het precies verder ging volgens één van de deelnemers deelnemers mag je zelf lezen in het hilarisch geschreven verslag, maar ik kan alvast verklappen dat er "mooie zilveren armbandjes" aan te pas kwamen. En daarmee kwam te midden van de vrolijkheid een flinke kwaadheid opzetten. Gearresteerde actieclowns werden vervolgens in vreemdelingendetentie geplaatst om achter hun identiteit te komen! Ook daarover berichtte Indymedia. Dit alles vond plaats op en vanaf donderdag 5 juli.

Dit was niet het enige grof-repressieve optreden van bestuur en politie de laatste dagen. Gisteren wilden mensen in Breda een streetrave houden, een vrolijke creatieve activistische optocht met luide muziek. Niet alleen verbood de burgemeester dit, volstrekt vreedzaam bedoelde, evenement. Politie arresteerde op grote schaal mensen die er als kraker uitzagen, en joeg anderen de stad uit.

"Politie verhindert streetrave in Breda", meldt De Volkskrant in een kort bericht. De krant legt uit: "In andere steden hebben streetraves behalve tot verkeershinder ook geleid tot overlast door onder meer drankmisbruik en vandalisme." Drankmisbruik vindt elke uitgaansavond op grote schaal plaats, het is hypocrisie om dat argument tegen een streetrave in stelling te brengen, en het is machtsmisbruik om de politie tegen vreedzame feestvierders in te zetten.

Hoe ver dat politieoptreden ging, lees je trouwens in De Volkskrant weer niet. Daarvoor kun je, alweer, bij Indymedia terecht dat de gebeurtenissen op de voet volgde. Daarin lezen we ook dat de plaatselijke SP vragen stelt in de gemeenteraad. Gelukkig maar, zo staan de ravers er niet helemaal alleen voor. Van te voren stond al op de plaatselijke SP-site te lezen: "Streetrave verboden - grondrechten aangetast?" Goede vragen, en goed om ze de SP te zien stellen.

Samen staan we sterker

We zien beleid waar kwetsbare mensen verder mee in de narigheid geduwd worden. tegelijk zien we onderdrukking van vooral speelse vormen van protest en verzet. Samen is dat een hele nare combinatie, die een samenhangend antwoord vergt. Mensen in de knel verder duperen maakt die mensen, hun vrienden en familieleden, vroeg of laat kwaad. Protest komt er echt wel. En juist dan is het feit dat er elders op protest zo grof wordt gereageerd door bestuur en politie, verontrustend.

Wat vandaag actieclowns en streetravers overkomt, dat kan morgen ouders van kinderen met een handicap overkomen, of ouderen die samen met verzorgers en familie actie voeren tegen een bezuinigende minister. Daarom is protest, juist ook vanuit mensen die de humor en het nut van actieclowns op zich niet inzien (wat jammer is trouwens, een echt gemis...), en die niet van streetrave-muziek houden (en hier beken ik wèl schuld...), nodig. Democratische rechten zijn er niet alleen voor mensen wiens uitingen ons bij voorbaat bevallen. De politie heeft gewoon met hun klauwen en hun handboeien van deze mensen met dit soort acties af te blijven, anders is het eind helemaal zoek..

Het geldt echter ook de andere kant op. Clowns en streetravers hebben belang bij goede zorg: ook zij hebben ouders (gehad), ook zij worden ooit oud, ook zij hebben familieleden die AWBZ-zorg nodig kunnen hebben, of doen er wellicht zelf een beroep op. Van belang hebben bij zorg naar solidariteit tegen bezuinigingen en deelname aan actie ertegen - het zijn op zich geen grote stappen, zou je denken. Maar ze zijn essentieel.

Protest en verzet tegen datgene wat ons kleinhoudt en verminkt kent vele vormen, vele dimensies, en vele fronten. Maar uiteindelijk is het één groot gevecht. Samen in verset, van bejaardenverzorgers tot clowns, daar kan zelfs het hele leger van van Middelkoop en zijn bloedige "allure" niet tegenop. Maar aan die eenheid moeten we dan wel werken, want vanzelf komt die niet.

zaterdag 9 juni 2007

Dit en dat over de G8-protesten

Langzaam maar zeker zijn de indrukken van een weekje actievoeren tegen de G8 in heiligendamm aan het bezinken. Over de grootste dingen heb ik inmiddels geschreven. Maar er valt nog veel meer te vertellen, dus ik neem de week nog eventjes door.

Heenreis

De reis ging met bussen, georganiseerd door de Internationale Socialisten. Voorverzamelen in Utrecht, 's avonds, en op weg. Schoolreisjessfeer, maar ook veel kletsen over politiek en zo. Bij de grens: controle. Drie mensen moesten we achterlaten omdat ze geen pas bij zich hadden. Zuur hoor.

We stopten diverse keren bij benzinestations met versnaper-winkel. Bij één daarvan zagen we SM-attributen, zweepjes en handboeien liggen, aanleiding tot knipogende opmerkingen van ons naar het mogelijk komende politiegeweld rond de G8...

Bij een tussenstop verscheen opeens veel politie, voor passen- en tassencontrole. Dat was een vertoning. Allemaal de bus uit, tas opendoen zodat de agenten er in konden gluren. "Do you have a gun?" vroeg de agent die mij afhandelde. Alsof ik zou zeggen: "ja, alstublieft, hier is mijn Kalashnikov. Wilt u mijn bazooka ook?" Bizar.

We reden de hele nacht door, kwamen in de ochtend in Rostock aan. Naar het kampeerterrein dat actievoerders hadden georganiseerd, tent opzetten, de stad ingelopen richting demonstratie.

Demonstratie met rellen toe

Bij het verzamelpunt voor de betoging was het eerst wachten, rondkijken en dergelijke. Eerst leken de aantallen bescheiden, maar als snel zagen we dat niet alleen het veld waar een podium met muziek stond, volliep, maar ook de grote weg die erlangs liep. Daar stelde zich groep na groep op, met vlaggen, spandoeken, mensen die pamfletten uitdeelden en kranten verkochten. Het gebruikelijke tafereel van demonstranten die zich opmaken voor de actie, de gespannen hoopvolle afwachting...

Daarna: lopen! Over de betoging zelf heb ik in een eerder stuk al bericht, en ook over de rellen aan het eind. Inmiddels is veel meer duidelijk over dat geweld. Ik vertelde zelf al hoe provocerend het was toen tientallen ME-ers, in volle wapenuitrusting, opgesteld stonden, zodanig dat aankomende betogers er vlak langs liepen. Dreigend, maar totaal onvoldoende m een grote rel te bedwingen - maar ruim voldoende om mensen kwaad en opgefokt te maken.

Achteraf hoorden we over een politiewagen die in brand zou zijn gestoken, hetgeen aanleiding zou zijn voor politieoptreden. Maar dat politieoptreden bestond niet uit het blussen van het brandje maar uit het bestoken van betogers met traangas en waterkanon. Dè manier om de zaak te laten escaleren en paniek te zaaien. Volgens
videomateriaal dat in handen van Indymedia Duitsland viel ging aan de aanval op de politiewagen een poging tot arrestatie vooraf, van iemand van het zogeheten Zwarte Blok.

Met dat laatste worden autonome activisten aangeduid die zich donker kleden, om als groep op te treden en tegelijk herkenning door agenten te bemoeilijken. Ze zien eerder de noodzaak tot confrontatie met de politie dan heel veel andere demonstranten, ook ikzelf, nuttig en nodig vinden. Maar het is onjuist om het Zwart Blok als raddraaiers en relschoppers-om-het-relschoppen af te schilderen. En in de demo van 2 juni reageerden mensen, al dan niet vanuit dat Zwarte Blok hooguit op politiegeweld.

Inmiddels wordt duidelijk dat hoogstwaarschijnlijk ook politieagenten, vermomd als Zwart Blok-mensen, de zaak opfokten. Een deelnemer aan de demonstratie zagen drie of vier ongebruikelijk zwaargebouwde, als Zwart Blok-mensen uitgedoste lieden, die de richting politie liepen, de tegengestelde richting uitliepen als de stroom demonstranten. Een ander viel op hoe onvriendelijk sommige 'autonomen' waren tegen mededemonstranten, dat ze op nogal lompe wijze weigerden uitgedeelde pamfletten en dergelijke aan te nemen. bewijs is dit op zichzelf niet. maar de mogelijke inzet van politieprovocateurs verdient op zijn minst nader onderzoek.

En dan zijn er de grote aantallen gewonden, waarmee de media de demonstratie dramatiseerden. Allereerst zijn daarbij oogirritaties vanwege traangas en andere lichte letsels meegerekend,
zo meldt Alex van Veen in Ravage Digitaal.. Maar vooral de enorme, nogal lachwekkende cijfers van het aantal politiegewonden zijn inmiddels onder de druk van de werkelijkheid bezweken. Van de beweerde 430 gewonden aan politiekant hebben er slechts twee de binnenkant van een ziekenhuis gezien; beiden konden dezelfde dag weer weg (zie voor veel van dit alles Marius Henser en Ulrich Rippert, "Anti-G8 demonstration violence: questions and contradictions" , World Socialist Website, 7 juni 2007). De conclusie dat de politie aanstuurde op rellen, om daarmee de media en politici de gelegenheid te geven om de acties in een kwaad daglicht te stellen, is naar mijn mening juist.

Letters maken op commando van Greenpeace

Zondag was een rustige dag. Er was bij een universiteitsgebouw een openluchtbijeenkomst met sprekers tegen de oorlog. Aanvankelijk dacht ik daarheen te gaan, maar anderen wilden meedoen aan een Greenpeace-actie bij de haven waar 1000 mensen als vrijwilligers voor nodig waren. Omdat ik hier was om wat te doen, en niet zozeer om naar toespraken te luisteren, omdat ik wel nieuwsgierig was naar hoe zo'n Greenpeace-actie werkte, en omdat een paar van de gezelligste mensen van onze groep ook die kant op gingen, besloot ik ook Greenpeace-waarts te gaan.

Dat was een leerzame ervaring, uit de categorie eens maar liever nooit weer. Eerst mochten we vooral wachten. Daarna werden we door de Greenpeace-actieleider die op een hoogwerker stond, naar omlijnde vakken op het veld gedirigeerd. Die vakken vormden letters en zo: "G8, ACT NOW". Samen met het op de grond ontrolde spandoek moest dit een fotogeniek statement tegen klimaatsverandering opleveren. Dus lieten we ons anderhalf uur lang uit de hoogte toeschreeuwen.

Voor enig initiatief van actievoerders zelf was geen ruimte, het was steeds: 20 mensen naar de A graag, nog dertig om de G goed te krijgen... Zeer uit de hoogte, ook letterlijk. En de schreeuwstem van de actieleider, te dicht in de te hard afgestelde microfoon, verhoogde nog het autoritaire effect. En toen de letters klaar waren moesten de talloze fotografen allemaal een stellage op om hun plaatjes te schieten. Toen we onze letterlijnen uit mochten, waren we dus weer een half uur verder.

Het is tekenend voor de aanpak van Greenpeace: een directie plus staf die acties verzint; goedgetrainde vrijwilligers die doen wat ze gezegd wordt in, vaak spectaculaire, acties; en een publiek dat doorgaans als donateur mag dienen en een heel enkele keer als figurant mag komen opdraven, zoals bij deze gelegenheid. We ondergingen het maar, weglopen was niet echt sportief naar de andere figuranten die er kennelijk wèl de aardigheid en de zin van inzagen.

O ja, zelfs bij dit soort acties was de politie hoogst aanwezig. Toen we aankwamen werden sommigen van ons staande gehouden voor tascontrole. Dat ging selectief; wie er uitzag als 'gevaarlijke autonoom' - bijvoorbeeld vanwege Palestijnensjaal en zwarte jas met capuchon - kon controle verwachten. Mijn kameraad Jelle bijvoorbeeld. Nou, zo werkt dat bij mij niet, dit soort onderscheid laat ik me niet aanleunen. Ik bleef naast hem staan, met mijn weliswaar nonchalante, maar niet bepaald alternatieve, laat staan autonome, outfit. Toen ging een agent, bijna verontschuldigend, mij ook maar even controleren op boobytraps en katyusha's. Of zoiets. Zowel
over de actie als over deze rare politiecontrole schrijft ook Jelle Schuurman op zijn lezenswaardige weblog.

IJselijke zelfbeheersing, snerpende spanning

Ook over de demonstratie van maandag, voor migratierechten, schreef ik al eerder. Tienduizend mensen die zich eerst verzamelden bij een asielzoekerscentrum net buiten Rostock, en die vervolgens probeerden te demonstreren, daarbij 'begeleid' door een immense politiemacht. We mochten aanvankelijk niet eens lopen, en toen dat wel mocht had de politie zware beperkingen opgelegd, en zich het recht verschaft om demonstranten eruit te pikken die zich niet aan regels (geen gezichtsbedekking bijvoorbeeld) hielden.

Hoe de clowns de grimmige sfeer doorbraken en zeer bijdroegen aan een vreedzame afloop, schreef ik al. Maar het kan geen kwaad nog eens te onderstrepen hoezeer de politie aanstuurde op veel grimmiger scenario's. Niet alleen met de strenge regels en de extreme bevoegdheden die ze had gekregen of genomen. Maar ook door de plekken waar wel en waar geen politie stond opgesteld.


Zo liepen we op een gegeven moment langs een spoorbaantje. Eerst liep de ME op die lijn. Maar even later maakte ze een flink stuk van de rails vrij, zodat demonstranten daar op konden. Tussen de rails en de bielzen lagen de stenen, voor het oprapen. Het was alsof de politie zei: tast toe, ze ligger er klaar voor! Maar niemand had trek trek, er vloog geen enkele steen.

Hier verdient de opstelling van het, tussen andere demonstranten zichtbaar aanwezige, Zwarte Blok, een zeer eervolle vermelding. Op geen enkele politieprovocatie gingen mensen van het Zwarte Blok in, mensen riepen felle leuzen maar dat hoort ook zo. Het feit dat de organisatie er op wees dat er mensen mee betoogden die geen verblijfspapieren hadden, mensen dus die arrestatie bespaard diende te blijven, droeg ongetwijfeld aan deze verantwoordelijke opstelling van alle demonstranten bij.

De hele betoging bleef akelig spannend, een zenuwentoestand. dat het relatief goed af zou lopen stond geenszins vast. Toch zag ik af en toe tekenen van hoop. Niet alleen vielen er nu en dan gaten in de, vaak rommelige, politielinies. Ik zag ook twee keer agenten die op een landkaart zaten te turen waar ze nu eigenlijk waren. Wel een beetje vermakelijk om te zien was dat. Het beeld van een grimmige politiemacht vermengde zich met het beeld van een politiemacht die ook niet precies wist wat en hoe. Dat stelde enigszins gerust.

Achteraf kunnen we zeggen dat deze betoging een soort keerpunt was in de week. de opkomst was veel hoger dan verwacht. En de zelfbeheersing van de demonstranten doorkruiste de strategie van de autoriteiten om ons allemaal in de hoek van de relschoppers en raddraaiers neer te zetten. De strategie van criminalisering van ons verzet verloor die dag.

Vrolijke optocht

De volgende dag, dinsdag 5 juni, namen we deel aan een demonstratie tegen militarisme. Wat en hoe was een beetje vaag, en al op de weg vlakbij de ]camping werden we door de politie tegengehouden. Hop, naar het station, en in vier propvolle treinen naar een naburig dorp waar we tegen een wapenfabriek gingen betogen. Bij aankomst op het stationnetje van dat dorp werd het leuk: allemaal die loopbrug op, leuzen roepen en zingen, heerlijk galmde dat. maar ik was wel een moment bevreesd dat de stellage zou bezwijken...

Het station uit, een vrij tamme politiecontrole, wachten op straat, en daarna: lopen. Dit was een levendige, relaxede demonstratie, ik denk van een paar duizend mensen.De politie was kennelijk op een PR-missie om goodwill te verwerven, want veel last hebben we niet gehad. De bekende leuzen riepen we met de Internationale Socialisten en bondgenoten: tegen Bush en zijn vriendjes, tegen de oorlog, tegen de hele G8. Later klonk er een mooie leus, gericht op de plaatselijke bevolking: "G8 kostet 100 Millionen, Gibt's die Leute die hier wohnen!", als ik hem goed heb gereconstrueerd.Inderdaad: dat geld voor veiligheid is beter besteed aan de levensstandaard van, onder andere, de bepaald niet rijke bevolking van Rostock en omgeving.

Midden in het dorpje sloten we de demonstratie af met een manifestatie waar diverse sprekers het woord voerden, onder andere iemand van een Japanse vredesorganisatie. Alleen de aanwezigheid van zo iemand was inspirerend. Het liet zien hoezeer de strijd tegen oorlog een wereldwijde strijd is.

en verder...

Over de zesde juni, onze glorieuze vreedzame veldtocht door verboden gebied, onze succesvolle blokkadeactie rond Heiligendamm, heb ik uitvoerig geschreven. Daar hoeft weinig meer bij. De terugreis, de dag daarop, verliep zonder zaken die opmerkelijk genoeg zijn om hier bericht te worden. Maar over de betekenis van de acties tegen de G8 valt nog veel meer te zeggen. Wordt dus vast nog vervolgd alhier...


donderdag 7 juni 2007

WE DID IT! G8 geblokkkeerd

WE DID IT! We hebben urenlang de G8-top opgesloten achter hun peperdure hek, de drie toegangswegen plus een spoorlijntje geblokkeerd met in totaal duizenden actievoerders. WE DIT IT - we hebben de hele grootschalige politiemacht, de immense veiligheidsoperatie van 100 miljoen euro, de inzet van 16.000 politieagenten met hun waterkanonnen, hun pantserwagens, traangas en hun pepperspray, hun helmen en hun honden, tot een lachertje, een aanfluiting gemaakt.

Er slapen politiechefs en wellicht ministers minder goed, de nachten na de glorieuze Slag van Heiligendamm die op punten maar zeer overtuigend is gewonnen door een vrijwel overal vreedzaam leger van actievoerders is gewonnen van het bovenbeschreven veiligheidslegioen. Iemand moet immers de schuld krijgen van de vernedering die het veiligheidsestablishment door de vrolijke, vriendelijke en veelkleurige activisten uit tal van landen is toegebracht? Wat moeten Bush en Blair en de andere vijf wel denken nu mevrouw Merkel niet eens voor rust en orde heeft weten te zorgen?

Ik hoorde zelfs, via berichten die ons tijdens het actievoeren bereikten, dat de bevoorrading van de G8, over zee moest plaats vinden. Dat wil ik geloven. Al die kaviaar en champagne die ongetwijfeld nodig was om de humeuren van de hoge heren en dame enigszins draaglijkte houden, alle adviseurs die moeten helpen voorkomen dat een Bush alleen maar wartaal en gebrabbel voortbrengt, moesten wel naar Heiligendamm. Invliegen was lastig, het was nogal veel om allemaal in Airforce One te proppen. Per helikopter had wellicht gekund, maar die waren in groten getale al in gebruik om groepen ME-ers her en der in korenvelden te deponeren om daar vergeefse pogingen te doen om behendig oprukkende stoeten actievoerders tegen te houden. En op de toegangswegen zaten wij, niet al te lang daarna. Het ontbrak nog maar net dat her en der de diensmededeling omgeroepen werd: wegens actiewerkzaamheden rijden er geen luxetransporten naar Heiligendamm, de G8 zet boten in, rekent U op minstens enkele uren vertraging...

Goed. Ik zal mijn welhaast ongebreidelde en zeer triomfantelijke vrolijkheid enigszins trachten te kanaliseren in een verslag van de overwinningsdag, 6 juni 2007, en de aanloop ervan. Ik doe dat enkele uren na thuiskomst, ik heb wat krantenkoppen en mediaberichtgeving gezien, of ervan vernomen, maar ik kies er bewust voor om me niet heel uitvoerig op internet in te lezen in hoe alles nou precies is verlopen. Wat volgt is dus geen omvattend verslag van de acties als geheel, maar de ervaringen en indrukken van één van de deelnemers eraan.

Dat we de toegangswegen tot de G8 wilden blokkeren wisten we van te voren. Maar, zoals doorgaans bij dit type van acties tijdens grote conferenties van de hotemetoten, bleef lang erg veel onduidelijk over de vorm die deze blokkades zouden aannemen. Nadat de zaterdagsdemonstratie geëindigd was met rellen (zie eerder verslag) werd het erg onzeker of het op een enigszins verantwoorde manier mogelijk was om tot blokkades te komen waar ook niet-professionele actievoerders (met een wat problematisch woord ook wel 'gewone mensen' genoemd) konden deelnemen.

Dat het hierbij voornamelijk een symbolische daad zou worden, het aangeven van de wil om de G8 plat te leggen door een fysieke daad van confrontatie, maar zonder het idee dat we in dat platleggen ook werkelijk zouden slagen - dat was mij duidelijk. Hetzelfde gold voor de meesten van de groep Internationale Socialisten en anderen waarmee ik in actie was. In kleinschalige blokkades op vrijwel onbereikbare landweggetjes, los van contact met een bredere massabeweging, hadden we weinig zin, en we zagen er ook weinig nut in. Maar hoe dan wel?

Dinsdagavond was het beeld ontstaan dat blokkades van de grotere uitvalswegen vanuit Rostock er niet in zaten, bij kennelijk gebrek aan animo onder sommige van de organisatoren van de acties. Juist zulke blokkades konden zowel grootschalig als toegankelijk zijn, en het schrappen ervan was bepaald een tegenslag. Er zouden, zo leek het, voornamelijk kleinschaliger blokkades, ver buiten de stad, worden gehouden.

We gingen kijken of het toch mogelijk was om iets zinnigs aan het blokkeren bij te dragen, ook nu de hele opzet ons minder positief leek.. Het alternatief, deelnemen aan de alternatieve top die de linkse beweging tegenover de G8 had georganiseerd, was zinnig. Samen discussiëren over die andere wereld waar we voor opkomen en de wegen waarlangs we dat denken te bereiken - het is harde noodzaak. Maar het kriebelde, voor mij en voor anderen: we waren naar Rostock gekomen, niet allereerst om te luisteren en te praten,, maar om daden te stellen, om actie te voeren.

Maar dan wel zinnige actie, en was dat onder deze omstandigheden mogelijk? Ik was sceptisch, gezien de kleinschalige aanpak; maar toen een flinke groep zich toch bereid verklaarde te blokkeren, besloot ik me daar bij te voegen. Alleen de praktijk kon immers uitwijzen of mijn scepsis terecht was, en dat betekende dus: uitproberen! Bovendien waren het gewoon fijne mensen die wel gingen blokkeren, en ik wilde het samen met die mensen meemaken en doen.

Hoe zou het gaan? We zouden via trein en een voettocht naar een verzamelpunt gaan, vanwaar we een stuk toegangsweg zouden gaan blokkeren. En verder dan maar zien. O ja, er was ook iets gezegd over door politielinies heenglippen als de vingers van een hand, uiteengestoken. Hoe je echter een ME-linie op een weg of plein moest doorbreken door je in verschillende rijen op te stellen en dan door te breken was mij een raadsel.

De avond en nacht werd veel gepraat, en wat mij betreft weinig geslapen. Ik was bloednerveus en angstig voor de confrontatie waaraan ik me tegelijk niet wilde onttrekken. Om half zeven de tent uit, laatste voorbereidingen, en op p[ad. Waar zou de politie ons opwachten? Al meteen bij de uitgang van het actiekamp? Bij het nabijgelegen treinstation? Zou de trein door de politie worden stilgezet bij aankomst, en vervolgens ongeopend teruggestuurd zou worden? Allemaal mogelijkheden die geopperd werden.

Maar niets daarvan. De weg was vrij, op het vertrekstation was geen agent te bekennen, en de trein kwam ongestoord aan en de deuren gingen open. Door de tunnel naar de uitgang liepen we, luid alvast scanderend. Mooie akoestiek immers, in zo'n tunnel. Bij de uitgang stonden dan zowaar een handvol groene ME-ers. Ik was bijna opgelucht dat ze er nog waren, zo merkwaardig en zelfs verontrustend voelde hun afwezigheid eerder aan.

Er volgde een stevige voettocht, een paspoortcontrole van de politie, op vriendelijke toon afgehandeld. Daarna verzamelden we ons op een sportterrein waar we legaal mochten manifesteren. Een demonstrantenreservaat, noem ik zoiets. Enkelen van ons moesten echter 'eventjes' mee met agenten: ze hadden, o doodzonde, mondkapjes en azijn meegenomen, tegen eventueel traangas, en dat moest allemaal vooral heel nauwkeurig geadministreerd worden. Na enige tijd voegden onze maten zich gewoon weer bij ons, wellicht wat azijn armer, een lesje kapitalistische staatsinrichting rijker.

De antikapitalistische picnic, want daar kwam het samenzijn aldaar op neer, groeide gestaag. Mensen waren aan het voetballen, aan het kletsen, en de groepjes nieuwe demonstranten aan het verwelkomen die zich bij ons voegden. Toen er opeens twee bussen met actievoerders werden uitgeladen, weerklonk uit hun honderden kelen "A- anti- anticapitalista!"Dat werd door de al aanwezigen krachtig bijgevallen. Uiteindelijk waren er een paar duizend mensen verzameld op het terrein. Wat zou onze volgende stap worden? Zelf verwachtte ik dat we ons op het weggetje zouden groeperen dat vanaf het terrein verder liep. dan lopen richting blokkeerplek, en maar kijken waar en wanneer de politie onze opmars een halt zou toepassen, en wat er dan zou volgen. Van die verwachting klopte weinig tot niets.

Op een gegeven moment gingen we ons groeperen, in verschillende stoeten achter vlaggen van verschillende kleur. Wij zouden de gele vlag volgen. Maar waar zou die ons heen brengen? Niet naar het weggetje, dat ontdekten we al snel. We zagen opeens een groepje ME-ers rennen in het naastgelegen korenveld. Dat haalde weinig uit. Want even later liepen wij zelf in optocht midden door dat korenveld, een stoet van honderden actievoerders. Een honderdtal meters naast ons liep een andere stoet.

Toen werd de grootsheid van het eerder genoemde idee van de vingers van een hand duidelijk. Een meesterlijke krijgslist, een aanpak waar de politie - ondanks dat ik inmiddels heb begrepen dat deze aanpak helemaal niet nieuw is - geen effectief antwoord op had. Zo waren we op pad, in stevig tempo op enigszins ongemakkelijk terrein, in de hete zon. "A-anti-anticapitalista!" klonk het weer. En dat klonk vrolijk, maar tevens veel serieuzer dan in de tunnel op het station, eerder die dag.

Het eerste veld doortrokken we vrijwel probleemloos. Daarna een stukje op een weggetje. Daarna links, de velden weer in. Helikopters! En niet een enkele, om van grote hoogte ons allemaal in de gatren te houden. nee, een hele reeks, vijf, zes achter mekaar, steeds opnieuw, en veel grotere ook dan die vliegende uitkijkposten. En ze vilogen ook lager. "We all live in a terrorist regime!" zongen we als antwoord, op de deun van Yellow Submarine. Onze vrolijkheid had plaatsgemaakt voor uitdagende grimmigheid, middelvingers gingen de lucht in tegen die arrogante vliegende machtssymbolen.

Even later zagen we dat de machtsuitoefening vanuit die helikopters niet puur symbolisch was. Enkele heli's stonden een eind verderop in de velden. Kort daarna stond er opeens een lijn van enkele tientallen zwartgeklede ME-ers in het korenveld. Een groep van ons week uit naar links, een andere naar rechts. Enkele groene ME-ers met honden doken op, tamelijk gestrest en agressief.

Maar wij bewogen verder, aan beide zijden om de ME-linie heen - als 'linie' geen al te groot woord is voor de rommelig opererende groep gehelmde agenten die niet alleen duidelijk humeurig waren, maar ook enigszins van slag. Het zal ook niet meevallen, zo'n zware kleding, en dan rondhobbelen op een akker, om mensen tegen te houden die opgewekt en ongewapend oprukken.

Zo was inmiddels duidelijk geworden dat het menens werd. Tegelijk groeide er al een triomfgevoel: hoe ver waren we al niet gekomen! Het kat-en-muisspel was vermoeiend maar het werd steeds duidelijker dat de strategie waar we een onderdeel van waren, meesterlijk was gekozen, dat onze scepsis erover geheel en al misplaatst was. De andere kant had op onze grillige maar tegelijk doordachte aanpak nauwelijks grip.

Het volgende weggetje naderde - en dat stond vol politie met busjes. Niet genoeg echter om ons de doorgang te beletten. Tussen de wat verspreid staande agenten glipten en renden we, het volgende korenveld in. Even later: sproeiend water uit de lucht - met een luchtje. Ik vermoedde traangas door het water van het ingezette waterkanon. Daarna: plukjes rook voor me in het veld. Die aanblik kende ik: traangasgranaten die waren afgevuurd. In open land is dat echter niet half zo effectief als in een nauwe straat. En blijkbaar was het niet dichtbij genoeg. Ik voelde wat geprik in mijn neus en ogen, maar indrukwekkend vond ik het niet.

Anderen hadden meer traangas te incasseren gekregen, en hadden echt last van hun ogen. Later hoorde ik dat sommigen van ons ook met pepperspray waren bestookt: een agent houdt je vast, een ander spuit het smerige spul recht in je gezicht. Erg pijnlijk aan ogen, en het geeft een branderig gevoel aan de huis, dat is het effect van dit gemene wapen.

Het volgende weggetje kwam in zicht, nadat we zigzaggend door het terrein banjerden. Dat weggetje zag er niet goed uit. Een hele rij politiebusjes, enkele waterkanonnen en twee pantserwagens. En ME-ers, zowel groene als de veel agressiever opererende zwartgeklede types. Ik verwachtte een 'begroeting' met traangassalvo's. Maar dat gebeurde niet. Er gebeurde iets heel anders.

Even later stonden we oog in oog met een lijntje van pakweg acht groene ME-ers op het weggetje. Vooruit springen en kijken hoever we kwamen. Niet erg ver dus, ik had de greppel niet opgemerkt langs de weg, en struikelde. Hergroeperen in de akker dan maar. het leek er niet van te komen.

Maar zo heel veel ME-ers stonden er niet voor onze neus. Rechts achter ons op het veld was een grote groep andere actievoerders zichtbaar. De politiemacht moest zijn krachten verdelen door de meerdere vingers van de actievoerdershand die we vormden. Maar, al waren het er niet veel, die ME-ers voor ons, het leken er toch genoeg om ons te stuiten.

Eentje begon te jennen en uit te dagen en te gebaren: kom maar op. Dat had hij wellicht beter kunnen laten. Ik begon een tirade, zei dat ze zich moesten schamen, om ongewapende mensen zo met geweld te behandelen, dat ze de acht grootste oorlogsmisdadigers verdedigden, dat ze er met al hun geweld niet in geslaagd waren om ons te beletten om al zover te komen. ZIJ waren de losers in dit spel. En zo voorts. Erg leuk, zo vonden kameraden, al vonden de agenten kennelijk van niet. Ze keken niet zo heel erg gelukkig.

Voor mijzelf was het ook een manier om mijn angst onder controle te houden en om te zetten in gerichte en tevens beheerste woede. Al ontken ik niet dat ik me tegelijk uitstekend vermaakte op deze manier. Een mens in een complex wezen, en dat geldt ook voor een actievoerder aan een greppel bij een weggetje in de buurt van Heiligendamm. Ik neem er trouwens ook geen woord van terug.

Een klein eindje recht van mij was intussen een aantal van ons er in geslaagd op de weg te komen. Zitten inhaken, en een kleine blokkade was een feit. De agenten voor ons hadden blijkbaar opeens iets anders te doen want ze lieten het stuk weg voor me ineens ook vrij. Hoppaaa, weer een groep op de weg. Tussen ons en het al eerdere groepje weg lag misschien 15 meter. Aaneensluiten, zo werd voorgesteld. Zo gezegd zo gedaan, we liepen luid leuzen roepend naar de andere groep, en even later zat er een dertigtal mensen te blokkeren, en ik was er eentje van.

Het werd afwachten, leuzen roepen (waar ik inmiddels bijna te nerveus voor was), en verder afwachten. Voor onze neus stond een waterkanon, dat af en toe de lopen naar ons richtte. Onder het waterkanon zag ik voeten van zwartgeklede ME-ers zich opstellen. Even later stond het blok van deze ME-ers - twintig of zoiets - voor het waterkanon, tegenover ons. Heel veel pers keek toe, wij schreeuwden "the whole world is watching", maar ook: "Wir sind friedlich, was seidst Du?" En kortzichtige actievoerder vond het nodig om de omroep ZDF voor kapitalistisch uit te schelden. Hoe waar die omschrijving mag zijn, het is niet echt de manier om een journalist van zo'n omroep tot positiever berichtgeving over ons te bewegen, en een maat van me riep dan ook , terecht: "wees blij dat die journalisten er zijn" of iets dergelijks.

Kort daarop: "Hier spricht die Polizei...": dat we de weg vrij moesten vrijmaken. We scandeerden verder en bereidden ons voor. Even later begonnen ME-ers te sjorren aan ons, vooraan de blokkade maar ook achteraan. Een grove handgreep in het gezicht van een actievoerder zag ik. Later hoorde ik van mede-blokkeerders dat ME-ers door collega's voor nog veel grover geweld werden weerhouden, met als reden: de media zijn er bij... Zelf reageerde ik niet toen de agente die me af wilde voeren me maande 'vrijwillig' te gaan. Dus boog ze mijn pols voorover. een gebroken pols sprak me niet aan dus ik stond onwillig op. Ik werd richting greppel geduwd. weert de vraag: ga je nu? Weer geen antwoord. Duw, greppel in, greppel andere kant uitgeklauterd. Daar zag ik de een na de andere van de mensen van onze groep, de rest stond aan de overkant. De blokkade was hier voorbij, op de weg stond nu een lijn van zwartjas-ME-ers.

Wij probeerden vervolgens die weg op te komen, niet om daar te blokkeren maar om ons verder te verplaatsen, vermoedelijk terug, zo leek het mij. Veel verder zouden we immers toch niet komen? Wèl dus - maar niet meteen. De agenten lieten ons eerst de weg niet op gaan. Maar even later werd dit groepje kennelijk een andere kant op gecommandeerd, en lag het stukje weg voor ons open.

Maar voordat we onze weg vervolgden zagen we waarom onze kleine blokkade perse weg moest. Een enorme stoet van politiebusjes, waterkanonnen en wat al niet zette zich in beweging. Kennelijk was deze hele legermacht ergens anders nodig om actievoerders tegen de houden of te verdrijven, en wij beletten hun de doorgang. Zo droeg de ene blokkade bij aan de andere.

Kort overleg nu, en we gingen verder, langs een volgend akkerland. Maar eerst konden we van plaatselijke bewoners onze broodnodige waterflessen bijvullen. Zoiets geeft een enorm goed gevoel: dat actievoerders kennelijk niet alleen staan, dat onze acties herkend en gedragen worden door allerlei mensen ver daarbuiten. Wat wij doen doet er kennelijk toe, voor heel veel anderen.

Verder ging het nu, langs en door het volgende stuk akkerland. Rogge en tarwe hadden we al gehad, nu was het kennelijk (volgens een van ons) sla waar we tussendoor liepen. Ik had mijn twijfels: met steeds kleinere groepen steeds verder doordringen, terwijl we toch wel gestrest waren en inmiddels ook flink moe - was dat vruchtbaar? We kwamen aan tussen wat huizen - en daar bevond zich een heuse blokkade van honderden mensen! Weg waren de twijfels, weer bleek hoe goed georganiseerd de gekozen aanpak was.

Op de blokkade was het intussen gezellig, leuzen vlogen in het rond, mensen waren vrijwel aan het picknicken. En aan het genieten van de overwinning - want dat we een gevoelige tik aan het uitdelen waren, daar in de landerijen rondom Heiligendamm, dat werd steeds duidelijker. We hadden inmiddels ook al berichten gehoord over duizenden actievoerders die elders blokkeerden en dergelijke.

De sfeer was totaal niet dreigend, al wisten we dat dit kon veranderen. Ik ging een vooraan kijken. een surrealistisch tafereel ontrolde zich aan mijn oog. Een handvol politiebusjes, zes of zo. In de meesten ervan zaten agenten. De een sliep, de ander had een broodje in zijn mond, weer anderen waren wat met elkaar aan het keuvelen. Twee zaten met de benen buiten het busje. Een sfeer van grenzeloze verveling heerste er. Om de busjes heen echter zaten de opgewekte actievoerders vrolijk te blokkeren. Aan de agenten besteedden ze zo te zien geen enkele aandacht. Heel bizar om te zien, na de confrontaties eerder op de dag.

Af en toe kwam er ook een groepje groene ME-ers langs, die tamelijk chagrijnig voor ze uitkeken. Even later kwamen ze weer terug. verslagen vijanden, zo zag het er een beetje uit. De meesten van ons keken niet eens. Een paar van ons lachten af en toe, meewarig maar niet zonder een vleugje welverdiende hoon ook.

Het werd duidelijk dat er op korte termijn op deze plek niet heel direct veel spannends ging gebeuren. De groep uit Nederland zou de volgende dag weer met de bus naar huis gaan. We waren dus niet van plan om eindeloos te blijven, en zijn in een hele lange wandeling teruggelopen naar een buitenwijk van Rostock.

Af en toe kregen we via de mobiele telefoon berichten van hoe de acties in de media aandacht kregen. We - al die duizenden actievoerders die dag - bleken de G8 echt een tijdje via land onbereikbaar te hebben gemaakt. We hadden daadwerkelijk de G8 geblokkeerd, en niet puur symbolisch, zoals de inschatting van te voren toch was. WE DID IT!

maandag 4 juni 2007

Eerste berichten uit het Rijk van Mordor

Nou, een bericht uit Heiligendamm, na de eerste dagen vqn protest tegen de G8top, en ik heb zeer gemengde gevoelens tot nu toe. Verwacht hier nog geen samenhangend verslag, gewoon wat losse observaties.

De openingsdemonstratie van zaterdag 2 juni was groot, maar minder groot dan berichtgeving van te voren deed vermoeden. Het aantal op zich was heel behoorlijk: de meeste mensen bij zulke demonstraties komen uit de stad van de demonstratie zelf, of uit de omgeving Rostock is niet groot, en ook niet echt centraal gelegen naastr andere grotere steden. Zo bezien is pakweg 60;000 betogers helemaal niet slecht, zoals een kameraad me duidelijk maakte.

Het was alleen, denk ik, onhandig om van te voren een groter verwacht aantal in de media te brengen. Wat was de reden? Verkeerde indrukken of verkeerd geïnterpreteerde gegevens? Of, en dat zou ik heel kwalijk vinden, de behoefte om aantallen te hypen om zo meer mensen te trekken? Hoe dan ook, nu konden media en tegenstanders zeggen dat er miinder betogers waren dan verwacht, en dat is een nodeloos overwinningkje van onze tegenstanders.

Dan de demonstratie zelf. We liepen enthousiast, divers, luidruchtig en weer gemotiveerd door Rostock, met 50.000 tot 80.000 andere mensen van grote diversiteit, vele landen en talrijke organisaties. Helemaal aan het eind, op het terrein bij de haven naar de slotmanifestatie gehouden werd, waren er botsingen tussen betogers en politie. Dat was niet vreemd: al bij aankomst op dat terrein zagen ze een flinke groep MEers, in volle slagorde. Het waren er te weinig om echt iets uit te richten tegen duizenden vastberaden betogers, te zeinig om de orde, hun orde, te handhaven. Maar het waren er ruim genoeg om een zeer provocerende indruk te maken. Helaas werkte die provocatietactiek van de politie, en volgden er rellen. De groep waar ik bij was, bestaande uit Internationale Socialisten uit diverse lenden, werd net niet zelf aangevallen, bleef bijeen, riep leuzen en trok zich rustig maar niet overhaast, en zichtbaar weerbaar terug.

Het was duidelijk: de politie en de autoriteiten hedden gekozen voor een strategie van grimmige escalatie. Dqt bleek ook vandaag, toen een betoging voor de rechten van migranten veel groter bleek dan verwacht. Duizenden betogers verzamelden zich in de bossen vlakbij Rostock bij een asielzoekerscentrum. Daar, en bij de route die we vervolgens wilden lopen, stonden ook grote aantallen oproerpolitie. De zijn er in twee uitvoeringen: groene Orks, die wel lijken op de ME in Nederland; en zwarte Orks, die helemaal rechtstreeks uit het rijk van Mordor komen. Voor de Tolkienliefhebber waren er ook Balrogs: een batterij waterkanonnen.

Vanaf het verzamelpunt wilden we de stad in, al betogend. Nee dus, wachten moesten we van de politie. Uiteindelijk mocht de demonstratie beginnen, met hagen MEers naast ons, en met absurde politievoorwaarden: geen gezichtsbedekking, en de politie had het 'recht' om de demonstratie in te gaan om tassen te inspecteren. Alle excuses dus voor de politie om de demo aan te vallen onder vage voorwendsels.

Mqqr we lieten ons niet intimideren en evenmin provoceren. De betoging was fel, levendig en liet zich niet provoceren. Na een boel vertraging vanwege de sabotage uit het rijk van Mordor, en een flink stuk demonstreren, liepen we weer vast. Politiesmoes: de organisatie had gezegd dat ze 2000 mensen verwachtte, er waren er echter 10.000 gekomen. Dat was, zeker gezien de represssieve sfeer, al een overwinning op zich. Maar de politie wilde ons de stqd niet inlaten. Hoe we dan wel geacht werden de betoging te houden maakte Sauron, de Heer van Mordor, niet duidelijk.

Uiteindelijk liet de politie weten: demonstreren ver buiten Rostock, en anders niets. De organisatie van de demo besloot de demonstratie te ontbinden, en de demonstranten trokken in groepen de stad zeer in. Daar was een manifestatie met muziek, maar dat heb ik aan anderen overgelaten; ik ben doodop, en de echt spannende dagen komen waarschijnlijk nog...

Als ik probeer samen te vatten wat voor indruk ik tot nu toe heb: veel strijdbare mensen, van zeer uiteenlopende signatuur. Ik zag op de migratiedemo bijvoorbeeld, tussen de socialisten en anarchisten en andersgolbalisten van allerlei slag ook een Pax Christi vlag. En de clowns die deze demo verlevendigden waren geweldig: bloemen aan agent geven, ze op speelse wijze plagen, de sfeer relaxed houden. Een agent vond het niet leuk en mepte het hoedje van een van hen. Gevoel voor humor is in het Rijk van Mordor verboden. Van mij krijgen de clowns de Nobelprijs voor de Vrede voor minimaal de komende drie jaar, in de wetenschap dat ze de uitreikingsplechtigheid tot een waar relativerend feest zullen maken.

Die diversiteit van mensen geeft deze acties kracht. Tegelijk voelen de acties toch erg versnipperd, en dat geeft tegenover een immense politiemacht, met bijvoorbeeld vrijwel continu een helicopter boven stad en/of actiekamp, toch een gevoel van nodeloze extra kwetsbaarheid. Zelf ben ik met een vrij coherent werkende groep van Internationale Socialisten en naaste bondgenoten. En het zijn stuk vor stuk gweldige mensen om zo'n week samen mee te beleven. Maar tegelijk zijn ook wij niet immuun voor de versnippering van de hele beweging momenteel. Na thuiskomst ga ik over de stand van links ongetwijfeld hier lastige dingen zeggen, en de ervaringen die ik in Rostock momenteel opdoe en tracht te doordenken, zijn hier een element van.

Goed. Het is hier (op het actiekamp waar ik ben, en waar computers zijn) erg druk, mensen die geen urgente dingen te doen hebben wordt al gevraagd voort te maken. Het toetsenbord werkt hier anders, letters staan op onverwachte plaatsen, en ik ga nu niet lang spellingsfouten eruithalen (klusje voor na thuiskomst) . Meer berichtgeving volgt hopelijk snel, en anders na thuiskomst.

(enigszins gefatsoeneerd qua spelling en dergelijke na thuisklomst op 7 juni)



vrijdag 1 juni 2007

Naar de G8-protesten, dus week weg van huis

Vanmiddag vertrek ik richting Utrecht, vanwaar bussen mij samen met vele anderen naar de omgeving van Heiligendamm gaan brengen - de plaats van de G8 en de grote protesten daartegen waar ik aan deelneem.

Morgen grote demonstratie, volgende week woensdag en donderdag blokkades van de toegang tot de G8-top zelf, tussendoor allerhande andere activiteiten. Ik ben erg benieuwd, en tamelijk nerveus ook wel... astjk

Hoe internnetvoorzieningen daarginds zullen zijn weet ik nog niet. Ik hoop een enkel bericht te kunnen plaatsen, en anders volgt na afloop verslag. Intussen staat wel deel 6 van mijn serie rond Venezuela online, op mijn Engelstalige blogje.

vrijdag 25 mei 2007

G-achterlijke belachelijkheden

Gezag moet, om gerespecteerd ter worden, minstens één van twee kanten laten zien. Het moet angstaanjagend zijn, ontzag inboezemen door overweldigend machtsvertoon. Of het moet begripvol zijn, de indruk wekken dat het ondergeschikten respecteert en ter wille is.

In het geval van werkelijk democratisch gezag heeft die laatste factor veruit de overhand, en strookt de indruk ook met de realiteit. In geval van autoritair gezag overheerst de geweldsdreiging, minstens op de achtergrond. Maar beide elementen, het kunnen uitoefenen van dwang en het verwerven van instemming, kenmerken elke gezagsuitoefening.

Maar welke combinatie van dwang en beoogde instemming gezagsdragers ook hanteren, het werkt alleen goed als het op een samenhangende, niet aarzelende en overtuigende manier tot gelding brengen. Twee dingen mag gezag nooit zijn: onzeker enerzijds, en belachelijk in de ogen van mensen anderzijds. Beiden maken het gezag ongeloofwaardig. Gebrek aan geloofwaardigheid is dan ook nu al kenmerkend voor de G8-top, en voor de Duitse gezagsdragers die deze top helpen voorbereiden.

Het begon zo imposant allemaal. Het Parool beschreef het al. Een veiligheidsoperatie in voorbereiding, voor het luttele bedrag van 100 miljoen euro. Een groot hek van 12miljoen euro. Een reeks van invallen in 40 linkse centra, met een reeks arrestaties. Het was imponeergedrag, intimidatie vooraf, aangekleed als terreurbestrijding. Het was ingrediënt nummer één van de gezagsuitoefening: angstaanjagend zijn. En het werkte niet: dezelfde week gingen duizenden mensen in Duitsland en elders demonstreren tegen de repressie.

Intussen probeerde de G8 zelf de andere lijn: het zoeken naar instemming van de dierbare onderdanen. De G8, zo dienden we te geloven, gaat Het Klimaat Redden, met Drastische en Effectieve Maatregelen. Maar dat pakte al net zo verkeerd uit als het machtsvertoon. Het machtigste G8-land was namelijk spelbreker in deze.

De VS verzetten zich tegen passages in een G8-verklaring over harde doelstellingen, en willen ook verder de scherpere formuleringen over de urgentie van het klimaatprobleem afzwakken, zo meldde de BBC. Zo verdedigt de VS haar concurrentiepositie, maar wekt een beeld van een verdeelde G8 die het klimaat niet serieus neemt, in de hand. Het ging met de beoogde positieve beeldvorming van de G8 al bijna net zo beroerd als met de effectiviteit van de intimidatie.

Maar het werd nog erger voor hun, en dus beter voor ons onderdanen die onze onderdanigheid afschudden. Het gezag trachtte er nog een schepje repressie bovenop te doen. De politie verbood demonstraties tot op enkele kilometers van dat peperdure hek rond Heiligendamm. Dat pikten organisatoren van acties niet, ze stapten naar de rechter. Intussen gingen en gaan de mobilisaties van zoveel mogelijk actievoerders tegen de G8 op volle kracht verder.

En zie! Het 'onaantastbare' gezag krabbelt terug! Vandaag meldt De Volkskrant: "Demonstratieverbod G8 gedeeltelijk opgeheven". We lezen: "Een rechtbank in het Oost-Duitse Schwerin hiefvrijdag het demonstratieverbod gedeeltelijk op, meldden media. Bijeenkomsten en betogingen worden toegestaan tot 200 meter van het veiligheidshek. De politie had een algemeen verbod voor protestacties tot enkele kilometers van de beveiligde zone afgekondigd." Maar dat verbod houdt dus geen stand.

Dat is maar goed ook, want heel even leek het erop alsof de autoriteiten de veiligheidszone waarbinnen geen demonstraties toegelaten werden, op wilden rekken totdat de complete voormalige DDR één grote veiligheidszone was, zoals vanouds. Maar daarmee hield de parallel tussen de huidige gezagsdragerij en de Stasi-staat met zijn Berlijnse Muur niet op.

Zo komen we aan het tweede teken van zwakte aan de kant van de Duitse autoriteiten. Niet alleen krabbelen ze onder druk al terug. Ze maken zich ook nog eens mateloos belachelijk met de manier waarop ze hun orde willen handhaven. Om mensen op te sporen halen ze een oude methode van de al eerder genoemde Stasi (veiligheidsdienst in de DDR destijds) van stal: "De Duitse autoriteiten zijn een database aan het samenstellen van menselijke geursporen om mogelijkerwijs gewelddadige betogers bij de G8-top op te sporen", vertelt de BBC. Deze methode gebruikte de Stasi destijds ook - en het heeft de val van het Stalinistische bewind net zo min tegengehouden als dat het nu het beleg van de G8 zal weten te voorkomen.

Mij werkt de inzet van dit soort methoden voornamelijk op de lachspieren. Dat het gezag zich op voorhand al zo ridicuul weet te maken stemt me vrolijk, en belachelijk gezag is bij voorbaat al een verzwakt gezag. Natuurlijk zullen actievoerders er het nodige aan bijdragen om de belachelijkheden van het gezag nog verder in het zonnetje te zetten. Dat doen we uiteraard met liefde.

Maar wij actievoerders hebben het ook wel erg makkelijk. De opsporingsorganen moeten heel professioneel reukmonsters bij demonstranten nemen om eventuele onwelriekendheden op het spoor te komen. Wij hoeven alleen maar in de buurt van het veiligheidshek onze neus richting Heiligendamm te houden om de constateren dat de zaak daar stinkt.

maandag 21 mei 2007

Top van Onderop: bescheiden succes

De Top van Onderop in Amsterdam - onder deze naam vond plaats wat vorig jaar en in 2004 het Nederlands Sociaal Forum heette - was de moeite waard. Tegen de duizend bezoekers, intensieve en soms prikkelende debatten in diverse bijeenkomsten, en ook nog een korte mooie demonstratie naar het Amerikaanse consulaat en terug, en dit alles onder de leus: "een andere wereld is mogelijk - mensen en milieu boven winst".

De Top presenteerde zich als tegenwicht tegen de Top van Heel Hoog Bovenaf, oftewel de leiders van acht machtige landen die onder het etiket 'G8' over ruim twee weken bijeenkomen. Hun top vindt plaats achter een hek dat 12,5 miljoen euro gaat kosten, met een veiligheidsoperatie waar duizenden agenten aan meedoen en die in totaal 100 miljoen euro kost, volgens berichtgeving in Het Parool.

Onze top kostte vijf euro toegangsgeld en vond in het licht van de volle openbaarheid plaatst. Zoals we op demonstraties van andersglobalisten en tegenstanders van oorlog en racisme keer op keer riepen, ook nu weer op weg naar het Museumplein: "THIS is what democracy looks like!" Mensen die, in alle vrijheid, beraadslagen over een betere maatschappij en zich daar in grote veelkleurigheid voor uiten - dat is democratie. Niet het zwaarbewaakte achterkamercircus van superbazen die de wereldregie in handen nemen zonder daar ooit door iemand toe aangesteld te zijn.

Een overzicht van het hele programma van de Top was in de vorm van een krant beschikbaar; die is ook online te lezen. De bijeenkomsten waar ik zelf aan deelnam, waren inhoudelijk de moeite waard. Allereerst een seminar over klimaatverandering. Daar spraken mensen van diverse NGO's waaronder Oxfam. Maar ook Jonathan Neale, socialist en activist tegen klimaatsverandering, voerde inspirerend als zo vaak, het woord. Hij liet in kort bestek zien dat 1. de techniek om klimaatverandering te stoppen er is: windenergie, zonne-energie, energiebesparing; maar dat 2. de toepassing ervan op grote schaal een grote inbreuk in de markteconomie zou betekenen: regeringen zouden gewoon bindende eisen aan de bedrijven moeten opleggen.

Wereldleiders en bedrijfsbazen willen wel de wereld redden - ze bezitten de wereld immers, zoals Neale fijntjes aanstipte. Maar als ze hun wereld moeten redden door de markteconomie daartoe opzij te schuiven, dan zouden mensen wel eens kunnen zeggen: als dat kan voor het klimaat, waarom dan niet om onze zorg, ons onderwijs, onze pensioenen te redden? Daarmee zou de hele neoliberale oppermacht op de tocht komen te staan. En dat willen de eigenaars/ bestuurders van de wereld niet. Precies daarom is een sterke wereldwijde beweging nodig die de regeerders dwingt de noodzakelijke maatregelen te nemen - of die deze regeerders anders vervangt.

De aansluitende discussie ging daarop door, maar ging bovendien over een slechte oplossing die door sommige regeringen en bedrijven, maar ook door een aantal NGO's, wordt gestimuleerd: energie uit biomassa. Probleem daarmee is dat daarvoor grond onttrokken wordt die anders voor het verbouwen van voedingsgewassen gebruikt kan worden. In plaats van voedingsmiddelen produceren agrarische bedrijven dan gewassen voor biomassa, voor brandstofproductie. Dat drijft voedselprijzen op, met juist voor armen nare gevolgen. Om dit soort redenen vlogen in Mexico de tortillaprijzen ophoog, zoals ik eerder op dit weblog schreef.

Niet in meegaan dus, in dat biobrandstof-verhaal, zo bepleitten sommigen uit de zaal, waaronder ook ik. Maar minstens één van de leden van het forum dacht daar anders over. Precies dit type meningsverschillen laat zien dat zich binnen de ontluikende beweging tegen klimaatsverandering er discussie is tussen gematigde en meer radicale deelnemers.

De tweede bijeenkomst ging over Iran. Daar gaf Behnam Taebi een uitvoerig en helder overzicht over de geschiedenis van Iran, het conflict dat de VS met Iran aanjaagt, de stand van zaken rond het kernprogramma van Iran, de wijze waarop oorlogsdreiging de hardliners aan de top in de kaart speelt in het onderdrukken van allerlei vormen van protest en verzet. Die vormen lopen uiteen van studentenbetogingen tot een lange campagne van docenten om uitbetaling van hun lonen af te dwingen. De spreker liet daar dramatische foto's van zien.

Over het geheel; genomen was het een goed en noodzakelijk verhaal. Wel denk ik dat het betoog de nadruk iets teveel legde op het kernprogramma. Iran heeft geen kernwapens, en krijgt die voorlopig ook niet, dacht de spreker. Maar door een pleidooi voor inspecties door het Internationaal Atoomagentschap IAEA in te bouwen in zijn betoog, liet hij ruimte voor het idee dat het voorkomen van een Amerikaanse aanval toch ook af moest hangen van goed gedrag van de Iraanse machthebbers. Zelf bracht ik naar voren dat het zwaartepunt geheel en al moet liggen bij het afwijzen van Westerse druk en intimidatie tegen Iran. Of Iran zich aan de IAEA-regeltjes houdt of niet, de VS mag geen enkele ruimte krijgen om Iran aan te vallen. Ik ben er wel van overtuigd dat ook de spreker dat vindt; maar de verwijzing naar IAEA-inspecties als deel van een diplomatieke oplossing ter voorkoming van oorlog laat een achterdeurtje voor de VS om toch haar oorlogspolitiek te legitimeren.

De derde bijeenkomst waaraan ik deelnam ging over de komende protesten tegen de G8 in Rostock. Eerst kregen we een NOVA-reportage te zien over anti-G8-protest in Genua 2001, beeldmateriaal dat ik eerder gezien heb. Erg merkwaardig, beelden te zien van acties waaraan ik deelnam, met interviews met mensen die ik zelf ken, en met een kort beeld van uitgelaten mensen, dansend op straat nadat het gerucht ging dat de G8 zijn top had afgebroken. Tussen die op en neer springende mensen was ook ondergetekende heel even in beeld. De euforie duurde niet lang: het gerucht bleek niet op feiten te berusten...

Daarna drie sprekers, gevolgd door levendige discussie in de zaal. Daarin ging het onder meer over hoe deelname aan protesten als destijds in Genua en straks in Rostock bijdraagt aan het opbouw van protest en verzet hier. Demonstranten nemen hun verhaal mee terug en gaan daarmee thuis weer verder aan de slag. Aansluitend kregen we ook nog toelichting over wat er allemaal op het programma stond in Rostock aan acties. Gevolgd door een oproep: geef je op, en ga mee! Dat laatste had ik, zoals ik eerder al schreef, al gedaan. Maar de bijeenkomst, en de hele Top van Onderop, werkte als extra duw in de richting van die acties en joeg het enthousiasme aan, ook bij mij.

We hadden, zoals ik al aangaf, ook gedemonstreerd voor datgene waarover we het de hele dag op allerlei manieren hadden: een wereld waar mensen en milieu voorrang krijgen boven de winst van weinigen. Op het Museumplein, voor het Amerikaanse consulaat, sprak Cindy Sheehan, moeder van een in Irak omgekomen Amerikaanse militair. Zij werd bekend doordat ze in de zomer van 2005 voor het zomerverblijf van Bush ging kamperen om openheid te eisen van de president: 'waarom moest mijn zoon sterven?' Op de manifestatie gisteren zie ze onder meer: "wie geen militaire, maar alleen politieke steun verleent, is ook verantwoordelijk voor de misdaden die worden begaan"(aldus berichtgeving in de NRC). Ze sprak heel luid haar steun uit voor de eis dat de regering openheid zou geven over de Irak-oorlog. En ze leidde spreekkoren - wat moeizaam, aanvankelijk - met de leus: "de-escalate, investigate, bring the troops home". Woorden om over te struikelen, en het mag nog wat sterker dan "de-escalate"; maar de houding was duidelijk en het was mooi om haar hier zo te horen spreken.

Enkele opmerkingen over het evenement als geheel tot slot. De opkomst, rond de duizend mensen. Veel mensen waren daar best tevreden over. ik kan dat positieve gevoel maar zeer gedeeltelijk onderschrijven. Het vorige NSF, ongeveer een jaar geleden in Nijmegen, trok enkele duizenden bezoekers. Veel daarvan kwamen uit Nijmegen en omstreken zelf.

Dat er uit het veel grotere, en voor veel mensen veel meer centraal liggende, Amsterdam veel minder mensen kwamen, duidt niet echt op een snelgroeiende omvang van deelname aan debatten en campagnes zoals die op NSF en Top van Onderop gevoerd en gebouwd worden. Dat de Top van Onderop, in tegenstelling tot het NSF in 2004 en 2006, slechts één dag duurde en geen twee, lijkt me daarvoor geen afdoende verklaring.

Laten we de feiten onder ogen zien. Wat we soms de beweging tegen neoliberalisme, racisme en oorlog noemen, is een hoopgevend maar tevens fragiel iets, eerder een kwetsbare potentie die af en toe aan de dag treedt dan een continu aanwezige groeiende realiteit. Het draagvlak van geluiden zoals de Top van Onderop die verwoordt is groot, maar de netwerken die deze geluiden verspreiden zijn dat geenszins. Er valt werk te verzetten om dat te veranderen, en het deelnemen aan de G8-protesten kan daarin een factor zijn.

De mensen die er wel waren, waar kwamen die politiek gesproken vandaan? Ik had de indruk dat heel veel van hen kwamen uit een mengsel van ongebonden betrokkenheid en nieuwsgierigheid. Met ongebonden betrokkenheid doel ik op het feit dat veel mensen zich willen betrekken bij activiteiten, maar zonder zich gebonden te hebben aan bepaalde organisaties, en ook zonder dat erg van plan te zijn. Nieuwsgierigheid betreft vooral de vragen die opkomen, over hoe mensen de wereld willen veranderen, de doelen en de actiemiddelen.

Het ging, zo was mijn indruk, bepaald niet om een vast publiek van mensen die al jaren actie voeren - al waren zulke mensen er gelukkig ook bij. Maar juist de openheid, de aanwezigheid van mensen voor wie de strijd tegen neoliberalisme, racisme en oorlog allerlei vragen opwierp, en voor wie de antwoorden geen uitgemaakte zaak waren, is verfrissend en geeft hoop.

Maar - Peyman Jafari van de Internationale Socialisten wees in die richting tijdens de G8-workshop waar ik was - het uitkristalliseren van samenhangende antwoorden op zulke vragen - oftewel ideologisch onderbouwde bundeling van krachten - doet er wel toe. Dat maakt de rol van linkse groeperingen op een evenement als de Top van Onderop een boeiende vraag.

De grotere linkse partijen waren slechts zwakjes aanwezig. Ik zag her en der mensen van Rood, de jongerengorganisatie van de Socialistische Partij; Harry van Bommel, SP-kamerslid, nam deel, ook als spreker, net als enkele andere SP-parlementariërs, zo kondigde de partij ook op haar website aan. Maar heel prominent aanwezig was de SP - rond de vijftigduizend leden, 25 kamerzetels, de sterkste linkse partij - niet. Harry van Bommel had een oproep om naar de Top van Onderop te komen op zijn weblog gezet, net als Jan Marijnissen. als Jan Marijnissen een oproep voor de dag op hun weblog gezet. Maar beide oproepen verschenen pas op vrijdag 18 mei, twee dagen van tevoren... Wel had Harry van Bommel achteraf een aardig verslagje, met mooie foto's.

Dwars - GroenLinkse Jongerenorganisatie was er ook, met kraam en een handvol mensen. GroenLinks zelf zag ik niet, en evenmin de Jonge Socialisten van de PvdA (om het over die PvdA zelf maar niet te hebben). Dit maakte éénoog Internationale Socialisten (IS) koning in het land der blinden: we namen met enkele tientallen mensen deel aan debatten, en stonden er ook met De Socialist en met intekenformulieren voor deelname aan de G8-protesten.

Offensief, een kleine trotskistische groep die deel van de SP uitmaakt, was er met enkele mensen, ik zag een krantverkoper de Internationale Kommunistische Stroming, een minieme uiterst-linkse groepvoor de deur van het Barlaeus-gymnasium waar een groot deel van de Top van Onderop plaatsvond van. Mensen van het actienetwerk Dissent - met een meer anarchistische invalshoek - hielden voor de deur een workshop blokkeren, wat er wel amusant uitzag.

Maar de laatste twee groepen opereerden feitelijk als outsiders naast de Top van Onderop, en niet als deel van de radicalere vleugel daarbinnen zoals de IS dat probeerde. Van Dissent vond ik die opstelling jammer: hun inbreng, zij aan zij met de IS, zou juist het noodzakelijke radicalere geluid binnen een breder begin van beweging kunnen versterken.

Opvallend vond ik de relatief positieve media-aandacht. In het NOS-journaal van 22 uur zag ik Cindy Sheehan volop in beeld op het Museumplein, met de boven al aangehaalde uitspraak. De NRC had een verslag, op de ironische toon geschreven waarin de NRC uitblinkt, maar zeker niet zo negatief als dat nog maar een handvol jaren geleden gebeurd zou zijn. De NRC had ook nog een interview met Sheehan, en zette zelfs een rechtstreekse link naar het de website van het Nederlands Sociaal Forum, de bundeling die de Top van Onderop organiseerde, op de NRC-website. Zoiets zou rond de tijd van de Genua-protesten niet zijn gebeurd. het tekent de mate waarin media zich genoopt voelen te zien dat campagnes en bijeenkomsten tegen neoliberalisme en dergelijke niet enorm omvangrijk zijn, maar dat het geluid dat er klinkt heel breed weerklank vindt en interesse wekt.

Wel vond de NRC over de toespraak van Sheehan natuurlijk toch iets om over te zeuren: "Alleen wanneer ze oppert dat Bush, Blair, Balkenende c.s. 'mogen rotten in de hel' aarzelt menig toehoorder. Deze oprisping past niet helemaal bij het vredelievende karakter van de meeste betrokken organisaties." Welnu, ik heb geen merkbaar zwakker applaus gehoord bij deze felle uitspraak van Sheehan. Maar dat kan natuurlijk ook komen door daar ik juist bij zoiets er een persoonlijk applausje bovenop gooi...