vrijdag 18 mei 2007

Wolfowitz vertrekt, wie volgt hem op?

Paul Wolfowitz verdwijnt als directeur van de Wereldbank - eindelijk. Hij heeft zijn vriendin een mooie promotie plus salarisverhoging gegeven, hetgreen tot gefronste wenkbrouwen, vervelende vragen en uiteindelijk tot de wind van voren leidde. En nu krast hij dus op. Welnu, opgeruimd staat netjes.

Maar hij heeft de schade in zijn reputatie weten te beperken. In een verklaring van uitvoerend directeuren van de Wereldbank (gevonden via berichtgeving in de NRC)staat: "onze beraadslagingen werden sterk geholpen door ons gesprek met de heer Wolfowtitz. Hij verzekerde ons dat hij in goed vertrouwen handelde, in wat hij dacht dat het belang van de instelling was. We accepteren ook dat anderen ethisch en in goed vertrouwen hadden gehandeld. Tegelijk is het duidelijk (...) dat er een aantal vergissingen zijn gemaakt door een aantal mensen in de behandeling van de zaak onder beschouwing..." Zelf zegt hij: "Ik ben blij dat (...) de Uitvoerend Directeuren van de Wereldbank mijnverzekering dat ik ethisch en in goed vertrouwen heb gehandeld, in wat ik geloofde dat in het hoogste belang van de instelling was, inclusief de rechten van een gewaardeerd staflid" (zijn vriendin, blijkbaar).

Laten we dit eens bekijken. Je wordt directeur, en geeft je vriendin een mooie promotie plus extra salaris. Zoiets heet bij veel mensen machtsmisbruik om vriendjespolitiek te bedrijven. Wolfowitz klaagt ook dat de Ethische Commissie hem voor zo'n fout had moeten behoeden met duidelijker richtlijnen. "Wolfowitz had van Ad Melkert, destijds voorzitter van de Ethische Commissie van de Wereldbank, te horen gekregen dat zijn eerste oplossing, waarbij Riza (de vriendin, opm. Rooieravotr) bij de Bank zou blijven maar Wolfowitz zich zou onthouden van invloed op haar (...) niet verenigbaar was met de regels. Het advies van de Ethische Commissie dat Wolfowitz zelf een andere oplossing moest zoeken, vatte hij op als een vrijbrief, zij het dat hij herhaaldelijk had beweerd at hij niet om die rol heeft gevraagd. De Wereldbank concludeert in haar eindrapport dat het advies van de commissie inderdaad niet uitblonk in helderheid", zo schrijft de NRC.

Kennelijk heeft een man als Wolfowitz 'richtlijnen' nodig om er achter te komen dat vriendjespolitiek en machtsmisbruik niet ethisch zijn. Dat die ethische commissie trouwens constructief in de hele farce meegegaan is, in plaats van luid en duidelijk te zeggen dat elke variant in dit type promotie stinkt naar corruptie, zegt dan weer vrij veel over de hele mentaliteit in die commissie, en in de top van de Wereldbank als zodanig.

Natuurlijk hoefden we over de hele afgang van Wolfowitz niet verbaasd te zijn. Natuurlijk was de kans dat hij vriendjespolitiek zou gaan bedrijven tamelijk groot. Hij was immers zelf via zeen kruiwagen aan de baan te komen. Wolfowitz kreeg de positie omdat Bush zijn vriend en gangmaker van de Irak-oorlog een mooie positie wenste te bezorgen. Wat Bush met Wolfowitz deed, dat deed Wolfowitz met zijn vriendin.

Of zijn er werkelijk mensen die denken dat Wolfowitz Wereldbankdirecteur mocht gaan leiden vanwege zijn intense wil om het bestaan van de armen wereldwijd te verbeteren? Zijn belangrijkste bijdrage aan het welzijn van arme mensen deed hij toen hij nog in het Pentagon werkte: het voorbereiden van twee aanvalsoorlogen tegen Afghanistan en Irak, twee straatarme landen; het laten doden van honderdduizenden straatarme mensen in die landen; het helpen slopen van elementaire voorzieningen in die landen, waardoor juist arme mensen nog verder in de misère zakten; en het verwachten dat de arme mensen uit die landen deze invasies met bloemen en andere feestelijkheden zouden begroeten. Voorwaar, zo'n schrijftafelmoordenaar van grote aantallen arme mensen maak je Wereldbankdirecteur!

En waarom ook niet? Met alle prachtige verhalen over ontwikkelingssamenwerking en steun aan arme mensen blijft de Wereldbank, samen met het IMF, wat ze was: eenmachtige arm van het Westen om privatisering en marktwerking door te drukken in ruil voor kredieten; en tegelijk een incassobureau om stipte afbetaling van die kredieten met rente af te dwingen. Wat het Amerikaanse militaire apparaat met bommen en granaten doet, dat bedrijven Wereldbank en IMF via economische chantage.

Nu gaat de oorlogsmisdadiger Wolfowitz dus weg bij die malafide kredietverschaffer. De opvolging wordt al een heuse Kwestie. Volgens afspraken moet de directeur van de Wereldbank een Amerikaan zijn (de IMF heeft een Europese directeur). Bert Koenders, minister van Ontwikkelingssamenwerking, wil nu echter dat "kwaliteit" zwaarder weegt, en wil dus kijken naar iemand van buiten de VS (Volkskrant, 18 mei).

Natuurlijk is kwaliteit in het afpersen van arme landen belangrijker dan de nationaliteit van de opper-afperser, mijnheer Koenders. Natuurlijk wonen er ook buiten de VS hardvochtige bureaucraten die aan het solliciteren zijn. Ik begrijp dat. Is er bijvoorbeeld niet nog een directeur van het UWV die nuttige ervaring heeft opgedaan in het de goot in trappen van arme mensen via brute herkeuringen, en die om een mooie nieuwe betrekking verlegen zit? Vraag het eens in de ministerraad aan collega Donner, zou ik zeggen.

Curieus genoeg - om geen steviger woord te gebruiken - klinkt in de Socialistische Partij een soortgelijk liedje. "Minister Koenders (...) moet per direct het oude herenakkoord opzeggen dat bepaalt dat de president van de Wereldbank een Amerikaan is. Dit bepleit SP-kamerlid Ewout Irrgang in reactie op het aftreden van Paul Wolfowitz." Hij wil daar niet drie jaar mee wachten, zoals Koenders. "De opvolger van Wolfowitz zou best iemand kunnen zijn uit een ontwikkelingsland met een geschikte economische achtergrond." Prachtig! Er zijn ongetwijfeld nog wat neoliberale ex-dictators van ontwikkelingslanden her en der die het baantje best zouden kunnen doen, wellicht is binnenkort de Pakistaanse generaal en pro-Amerikaanse dictator Musharraf beschikbaar, nadat de bevolking hem uit het presidentiële paleis heeft verjaagd...

Irrgang gaat verder: "Daarnaast is het met deze crisis de tijd rijp geworden om het vetorecht af te schaffen dat de Amerikanen binnen de Wereldbank en het Internationaal Monetair Fonds bezitten." Zie hij dan niet dat de vraag bij de Wereldbank, één van de pijlers van de neoliberale overheersing, niet is: wie mag directeur spelen? Maar: hoe slopen we die pijler? We maken ons toch ook niet druk over de vraag of de ChefStaf van Defensie afkomstig is uit het leger, de marine of de luchtmacht? Waarom is de nationaliteit van de Deurwaarder van het Vrije Westen dan wel relevant?

Overigens zou de vraag wie de volgende directeur van de Wereldbank wordt wel eens een heel amusant en passend antwoord kunnen krijgen. In De Morgen las ik over één van de mogelijke kandidaten. Geen Amerikaan, maar wel verantwoordelijk voor dezelfde oorlogen als Wolfowitz, net zo'n oorlogsmisdadiger dus als de man die hij mag opvolgen, en evenmin vrij van een geur van corruptie. Binnenkort is hij zijn huidige functie neer. Zijn naam is Tony Blair. Hebben deze mensen dan werkelijk geen enkele schaamte meer over?

2 opmerkingen:

Anoniem zei

Mag ik je er wel eff op wijzen dat die SPer (ben zijn naam kwijt) zegt dat het vetorecht van Amerika moet worden afgezet, dat heeft toch echt te maken met het afvijlen van de Neo liberale macht. Dus hij heeft toch echt wat goeds gezegd.

Peter Storm zei

De essentie van die hele Wereldbank is neoliberale afpersing. Wie daarbinnen vetorecht heeft is bijzaak, niet onze zaak. Andere staten die een opvolger mogen leveren, doen dat op basis van dezelfde neoliberale doelstellingen. Met "afvijlen van neoliberale macht" heeft dat niets te maken, hooguit met het verbreden van de basis van die macht. Als er rond een overleg van vijf mafiaclans er wordt aangedrongen op het opheffen van het vetorecht van één van de vijf, is er dan iets positiefst voorgesteld?

De kern van de zaak voor socialisten - en zó spreek ik de SP aan: als partij die zich socialistisch noemt - is niet: wie bestuurt die Wereldbank maar: hoe komen we zo snel en pijnloos mogelijk van die bank af? Opheffing van het VS-vetorecht zou de legitimiteit van de Wereldbank in de ogen van veel mensen wel eens kunnen versterken en ons daarmee verder van dat doel afbrengen.

Láát ze ruzie maken over de opvolging van Wolfowitz! Laten we ons over hun crisis verheugen, en er gebruik van maken om het hele geval verder in diskrediet te brengen.