Nergens zijn ze veilig, die kapitalisten

Nergens, en dan bedoel ik ook nergens, is het kapitaal veilig voor de kracht van georganiseerde arbeiders. Niet in straatarme landen in Afrika. Maar evenmin in het machtigste bolwerk van de kapitalisten, de Verenigde Staten.

Dat bedacht ik me toen ik een paar nieuwberichten tegenkwam. Zo vond in het Westafrikaanse land Mali een tweedaagse algemene staking plaats, op 26 en 27 juni (zie "General strike grips Mali" , IOL online, een nieuwssite in Zuid-Afrika). Daarmee zetten arbeiders vakbondseisen kracht bij: loonsverhoging voor ambtenaren, en lagere prijzen voor water, voedingsmiddelen, elektriciteit en brandstof. De staking was wijdverbreid, niet alleen in een aantal overheidsdiensten maar ook in particuliere bedrijven. "Vandaag werd de staking overal opgevolgd, ondanks de meerdere pogingen van de staat om die te breken", aldus de secretaris-generaal van de National Union of Workers in Mali, Siaka Diakite.

In dezelfde week, op donderdag 28 juni, hielden verslaggevers van de Wall Street Journal, de befaamde zakenkrant in de Verenigde Staten, een werkonderbreking van een ochtend. Daarmee protesteerden ze tegen dreigende verslechtering van arbeidsvoorwaarden op het gebied van ziektenkostenverzekering en lonen. "Op een moment dat Dow Jones de hulpbronnen vindt om 135 topbestuurders met een gouden parachute te belonen, zou het niet moeten proberen om de ziektenkostenvergoeding van personeelsleden uit te hollen en ook niet om salarisaanpassingen op te leggen die neerkomen op een lagere betaling" , aldus een passage uit een verklaring van personeelsleden (zie "Newspaper Guild release", Poynter online, een website over journalistiek..

De werkonderbreking is van grote symbolische betekenis. Het gaat hier niet alleen om de zakenkrant van het Amerikaanse kapitaal bij uitstek, vaak ook spreekbuis van extreme neoconservatieven. Het is deel van het bedrijf Dow Jones, dat we kennen van de aandelenbeurs. Als arbeiders - en verslaggevers zijn doodgewoon arbeiders - bij zulke bedrijven de tegenstelling zien tussen hoe zij behandeld worden en hoe de top zichzelf beloont, en als ze dat inzicht in actie om beginnen te zetten, dan is dat machtige Amerikaanse kapitalisme minder oppermachtig dan het nog steeds soms lijkt.