Irak: de verdubbelde inspanningen van een onderkoning

"Als wij vooruitkijken, dan is de vraag voor de Verenigde Staten: leggen we ons neer bij de vijanden van Irak of verslaan we ze? Wij moeten niet berusten maar inplaats daarvan aanpassingen maken... en onze inspanningen om succes te behalen verdubbelen." Deze woorden sprak Zalmay Khalilzad, Amerikaans onderkoning/ stadhouder/ gouverneur van Irak, ook wel bekend als de Amerikaanse ambassadeur ter plekke.

Laten we deze prachtige uitspraak eens ontcijferen. Wie zijn, om te beginnen, die "vijanden van Irak"? Dat zijn toch niet die talloze Irakezen die elke kans aangrijpen om de Amerikaanse bezettingsmacht te treffen, met bommen langs de kant van de weg, met sluipschuttersvuur? Gewapende Iraakse verzetsstrijders tegen een invasiemacht aanduiden als "vijanden van Irak" is, laten we zeggen, vreemd. Het is een beetje alsof de Britse koning in 1776 de opstandelingen die de ASmerikaanse onafhankelijkheidsstrijd voerden - Thomas Jefferson, George Washington - aan zou duiden als "vijanden van Amerika". Het is alsof Seyss-Inquart in 1941 de Februaristakers had aangeduid als "vijanden van Nederland".

Laten we eens verder kijken. De Verenigde Staten - volgens Khalildad kennelijk de rechtmatige eigenaar van Irak, en daarmee gerechtigd om te bepalen wie "vijanden van Irak" zijn, en hoe "we" ze gaan bestrijden - moeten hun "inspanningen verdubbelen." Wat mag dat te betekenen hebben? Je houdt je hart vast als je de draagwijdte van die woorden rustig op je laat inwerken.

Zo zitten er bijvoorbeeld momenteel 140.000 Amerikaanse soldaten in Irak. Wat betekent een "verdubbelde inspanning" voor hen? Moeten zij twee keer zoveel gaan doen? Twee keer zo vaak het vuur openen op burgers die een controlepost proberen te passeren wellicht? Twee keer zoveel huiszoekingen plegen, mensen wegslepen naar gevangenissen? Twee keer zoveel munitie gebruiken per beschieting, twee keer zoveel bommen gooien per bombardement?

Of moeten er misschien gewoon twee keer zoveel soldaten komen, 280.000 dus? En, beste mijnheer Khalilzad, waar denkt u die vandaan te gaan halen? Onlangs las ik over de dood van de Amerikaanse reservist Ron Paulsen. Die was in 1992 uit het leger gegaan en had mogen kiezen: een flink geldbedrag ineens, of een jaarlijks bedrag. In dat laatste geval moest hij echter in dienst blijven zonder actief te zijn - maar zou hij wel oproepbaar blijven. En ja hoor, hij werd opgeroepen om naar Irak te gaan. Een bom langs de kant van de weg betekende zijn dood. De man was 52 jaar oud.

Een verdubbeling van inspanningen, in een situatie waarin de VS mensen van in de vijftig de dood in stuurt? Van de week zag ik de film "De Ondergang", naar een boek van historicus Joachim Fest, over de laatste dagen van het Derde Rijk in Berlijn, 1945. Daar waren kinderen van 13 en 14 te zien die fanatiek vochten voor Hitler, maar ook oude mannen met uitgevallen gebit die op het laatste moment in dienst waren geroepen. Daar moest ik aan denken na het bericht over Ron Paulsen: gaat de VS haar naderende nederlaag in Bagdad trachten af te wenden door straks bejaarden te gaan sturen, om maar aan die 280.000 soldaten te komen?

Maar "verdubbeling van inspanning" kunnen we ook anders benaderen. Onderzoek, gepubliceerd in het medische vaktijdschrift The Lancet, kwam tot de conclusie dat in irak vanwege de Invasie in maart 2003 en de bezetting sindsdien naar schatting 655.000 mensen méér zijn overleden dan zonder die oorlog dood zouden zijn gegaan. Dat zijn 655.000 dode mensen vanwege die oorlog dus. Van hen zijn er 186.000 rechtstreeks door "Coalitietroepen" (de Britse en vooral Amerikaanse soldaten dus) gedood. Ik schreef daar al eerder over. Liefhebbers aanwezig voor een verdubbeling van inspanning? Wil Khalilzad 1.310.000 doden in Irak? Wil hij dat daarvan 372.000 rechtstreeks door het Amerikaanse leger zijn afgemaakt? Wil hij dat er in de volgende maand 192 Amerikaanse soldaten omkomen, in plaats van 96, de score tot nu toe in deze maand (berichtgeving van Aljazeera, 26 oktober)?

En die 745.000 mensen die volgens het Hoge Commissariaat voor de Vluchtelingen van de VN ontheemd zijn geraakt in Irak sinds de bezetting... pleit mijnheer de stadh... pardon, ambassadeur ervoor om twee keer zoveel mensen van huis en haard te verdrijven? Moeten de 100.000 mensen die gevlucht zijn naar Egypte (Juan Cole komt met dit cijfer) er 200.000 worden? En, mijnheer de gouve .. excuus, ambassadeur, het verdubbelen van de huidige groei van de armoede met 31 procent sinds 2003 gaat vast lukken (het land waarvoor u werkt heeft op dat vlak een uitstekende staat van dienst...), maar hoe verdubbelt u een werkloosheid die geschat wordt op 60 procent? (cijfers wederom via Juan Cole)

Verdubbelde inspanningen? Ik zou zeggen, nee bedankt mijnheer Khalilzad. Of het zou een verdubbeling moeten zijn van de inspanningen die verzetsstrijders in Irak, de VS en Nederland moeten doen om Irak van de moordenaarshanden van Bush, Cheney, Rumsfeld en Khalilzad te ontdoen - by any means necessary.