PVV tegen Aboutaleb en Albayrak: fascistische provocatie

Geert Wilders' partij - de Partij van de Vrijheid geheten, een bizarre naam - heeft donderdag 15 februari een giftig visitekaartje afgegeven met een klassieke nazi-provocatie. Woordvoerders van die partij openden een grove aanval op de komende staatssecretarissen Aboutaleb en Albayrak. Beiden hebben twee paspoorten: een Nederlands document en een paspoort van hun land van herkomst, Marokkaans in het geval van Aboutaleb, Turks in het geval van van Albayrak.

Welnu, tijdens dfe behandeling van een wetsvoorstel dat onder meer betrekking heeft op dubbele nationaliteit (en dus twee paspoorten) kwam, opende PVV-woordvoerder Sietse Fritsma de aanval. Niet alleen verklaarde hij dat het onwenselijk was dat mensen, en zeker kamerleden en bewindslieden, naast de Nederlandse nog een andere nationaliteit hadden. Hij vond zelfs dat de twee komende staatssecretarissen niet benoemd mochten worden, in afwachting van een wet die paal en perk aan dubbele nationaliteit zou stellen. Met andere woorden, op Albayrak en Aboutaleb moest nu al een verbod toegepast worden dat misschien in de toekomst ooit van kracht zou worden. Een wetteloze absurditeit. Minister Verdonk deed ook een duit in het zakje door te zeggen dat ze het "wel belangrijk" vond dat "volksvertegenwoordigers uitstralen dat ze trots zijn op hun Nederlanderschap" - alsof dat in de functie-omschrijving van kamerleden en bewindslieden zit.

De Tweede Kamer stak voor de Wildersiaanse onzin een stokje. Dringende oproepen van kamerleden - Sterk van het CDA, Dijsselbloem van de Pvda, Slob van de ChristenUnie - waren niet genoeg om de PVV ter bewegen haar voorstel dat Aboutaleb en Albayrak niet benoemd mochten worden, in te trekken. De kamervoorzitter, Gerdi Verbeet, kwam eraan te pas. Dat deed de PVV uiteindelijk knarsetandend inbinden.

Natuurlijk was vervolgens Wilders er als de kippen bij om verbeet - PvdA-lid, net als Aboutaleb en Albayrak - van partijpolitiek te beschuldigen. Maar Verbeet wees er fijntjes op dat de motie van de PVV neerkwam op een oproep om de geldige wetgeving niet uit te voeren - een oproep tot een illegale daad dus. Haar ingrijpen was volgens staatsrechtsgeleerde in de NRC Elzinga dan ook terzake: "In dit geval wilde Fritsma zelfs vooruitlopen op toekomstige wetgeving, en die al van toepassing verklaren op twee bewindslieden. Dat kan natuurlijk helemaal niet. Verbeet heeft terecht ingegrepen." Dat lijkt mij ook.

Het feit dat, zoals een andere staatsrechtoloog die in de NRC het woord kreeg, Kortman, van belediging of verstoring van de orde geen sprake was, lijkt me minder relevant. Sterker: de aanval op de twee bewindslieden had alles te maken met hun Turkse respectievelijk Marokkaanse herkomst. De aanval had een racistische inslag. Of gelooft iemand dat de groep-Wilders net zo geopereerd had als het om staatssecretarissen met een Brits en een Zweeds paspoort was gegaan?

Wat heeft dit alles te betekenen? Allereerst: het argument dat mensen niet loyaal aan 'nederland'(wat dat ook moge wezen) zouden zijn vanwege een tweede paspoort na het Nederlandse, is onzin. Kamerleden en bewindslieden leggen een eed af, waarin ze trouw aan de grondwet en dergelijke beloven. Daarmee is de kous qua loyaliteit af, of je nu Albayrak heet of Wilders. Paspoorten zeggen trouwens niets over loyaliteit. Ik heb een Nederlands paspoort. De dag dat men mij met grond kan beschuldigen van loyaliteit aan deze polderschurkenstaat mag men mij komen opknopen en het lijk drie dagen laten bungelen op de Heuvel in Tilburg.

Ieder die vervolgens de loyaliteit van iemand zonder grond in twijfel trekt, is niet alleen bezig met iets dat méér dan "riekt naar beschadiging van toekomstige bewinsdlieden" , zoals Slob van de Christenunie het stelde. Iemand die zo'n aanval opent, is bezig met een provocatie.
Het ging bovendien om twee bewindslieden uit landen waar de gangbare godsdienst de Islam is. Zoals bekend is haat en angst zaaien jegens de Islam hèt agendapunt waarmee Wilders en zijn handlangers de politieke sfeer helpen vergiftigen. De aanval op Aboutaleb en Albayrak was impliciet islamofoob en daarmee racistisch.

Maar ook de partijkeuze van Aboutaleb en Albayrak speelde mee. Ik waag te betwijfelen of Wilders en zijn mensen net zo openlijk in de aanval waren gegaan als het om staatssecretarissen van CDA of Christenunie was gegaan - of, bij een andere gelegenheid ooit, van de VVD. De aanval was islamofoob en racistisch en tegelijk anti-links. Precies deze combinatie typeert uiterst-rechtse politiek.

het griezelige ervan isa dat dit type aanvallen altijd scoort. Als de aanval ertoe geleid had dat Aboutaleb en Albayrak hadden moeten afzien van hun komende functie, dan had de PVV kunnen zeggen: "dank zij ons optreden zijn ons twee staatssecretsaarissen van dubieuze loyaliteit bespaard gebleven" - en dan hadden veel van hun aanhangers daarbijgedacht "en van dubieuze herkomst". Dan hadden de racisten een succes kunnen opeisen. Dat is gelukkig niet gebeurd.

Maar ook nu de aanval lijkt te zijn afgeslagen, kan Wilders tevreden zijn. Zijn PVV heeft zich kunnen profileren met haar verdachtmaking. En omdat ze de wind van voren kreeg van de hele Kamer, kan ze zich ook nog eens profileren als rechtse underdog. Precies die ondertoon van rechts-racistische rebellie, gecombineerd met het feit dat de PVV-motie openlijk een illegale inslag had, laat de fascistische strekking van deze provocatie zien. Ik vrees dat het momenteel steunbetuigingen aan Wilders régent op uiterst-rechtse internetfora en rechts-reactionaire weblogs.

Wat houdt een adequaat antwoord op dit soort provocaties? Die vraag is belangrijk, want ik vrees dat de PVV voor reeksen van dit soort incidenten gaat zorgen. Als links geen houding vindt, dan gaat Wilders ongekend scoren en groeien. De vraag heeft dus dringend antwoord nodig.

Niet erg behulpzaam is de reactie van Aboutaleb zelf. Die reageerde op de gezaaide twijfel aan diens loyaliteit aan Nederland door juist die loyaliteit nog eens extra te beklemtonen. "Elke twijfel over mijn loyaliteit vind ik onbegrijpelijk. Ik heb een keus gemaakt voor Nederland. Als je vraagt of ik veel waarde hecht aan mijn Marokkaanse paspoort, dan is dat niet het geval. Ik gebruik het niet eens."

Met zo'n reactie trap je precies in de val die Wilders heeft gezet. Twijfel aan je loyaliteit beantwoorden met 'maar ik ben heus echt wel loyaal hoor' - zoals hier gebeurt - betekent dat je de legitimiteit van de vraag erkent, en dus Wilders' aanval als niet-bij-voorbaat-verachtelijk accepteert. Dat is veel te veel eer.

Bovendien: in een werdstrijd tussen het nationalisme van een hele of halve fascist als Fritsma en het nationalisme van een relatief keurige sociaal-democraat als Aboutaleb wint de hele halve fascist altijd: nationalisme is bij uiterst rechts immers het hoogste goed, het is hùn terrein. Linkse mensen moeten daarom niet in nationalisme opbieden tegen het nationalisme van uiterst rechts. De taak is eerder dat nationalisme ondergraven.

Tegenover elke vraag naar de nationale loyaliteit van een Aboutaleb of een Albayrak moeten wij in de tegenaanval gaan en een andere vraag stellen: die naar de loyaliteit aan democratische politiek van de aanvallers. We moeten provocerende aanvallen waaraan de PVV Albayrak en Aboutaleb blootslellen niet pareren met een discussie in termen die de PVV kiest. We moeten de aanval zèlf als antidemocratisch en racistisch brandmerken - en de aanvallers aanwijzen als de fascisten die het steeds openlijker zijn.