Bedrijft dumpt giftige olie rond hoofdstad van een land. Mensen worden beroerd van de stank, 1500 mensen worden ziek, drie kinderen overlijden. Mensen gaan woedend de straat op en roepen de regering - die hen immers niet heeft weten te beschermen tegen de vervuiling, en ook niet tijdig heeft gewaarschuwd - ter verantwoording. De regering treedt af.
Deze opmerkelijke reeks van gebeurtenissen voltrok zich deze week in het West-Afrikaanse land Ivoorkust. het bedrijf heet Trafigura Beheer B.V., gevestigd in Nederland. Blijkbaar specialiseert Nederland zich in toenemende mate niet alleen meer in de export van hypocrisie en de leverantie van soldaten om Afhanistan te helpen bezetten, maar ook in giftig afval. Hollands glorie yes indeed. Maar ik dwaal af.
Nu zijn gif- afval-, en aanverwante rampen niet onbekend in tal van landen - ook in Nederland hadden we een vuurwerkramp in Enschede in 2000, en een vliegtuigramp in de Bijlmermeer in 1992. Opmerkelijk anders is echter het vervolg. Waar mensen zich in Nederland beperken tot het eisen van eindeloos lang duurende 'diepgaande' (en vaak weinig onthullende) onderzoeken, afgewisseld met waardige, maar voor het gezag nauwelijks bedreigende stille tochten, daar reageerde de bevolking in Ivoorkust veel scherper. In een hoogst prijzenswaardig blijk van doortastend democratisch besef wachtten mensen niet, maar gingen meteen protesteren. Barricaden verschenen in de straten van de hoofdstad Abidjan.
Een beetje dictatuur, en zelfs menig 'democratie' had dit volksprotest beantwoord met rubber kogels, traangas, wellicht tanks. Zo niet de Ivoriaanse regering. Eerst riep ze via de omroep de actievoerders nederig op om ruimte te maken op straat om hulpverlening door te laten. Vervolgens trad de regering en bloc af. De gang van zaken laat democratie-in-actie zien, democratie in de praktijk, waarin mensen de regering op het matje weten te roepen en daar nog resultaat mee boeken ook. Daar moet je in Nederland om komen. Hier blijven ministers op hun zetels kleven totdat er zich een vliegtuig in het Catshuis zelf boort, of totdat exploderend vuurwerk letterlijk de regeringsgebouwen treft.
Betekent dit dat Ivoriaanse politici democratischer zijn dan Nederlandse? Dat lijkt me nu ook weer niet. Het is eerder de houding van de bevoilking die verschilt. Een gezond wantrouwen van onderaf, dat zich meteen uit in straatprotest - dat gaf de doorslag. Waar de staat ons negeert wordt het tijd dat de straat regeert - dat is het lesje democratie dat we van mensen in Ivoorkust kunnen leren.
***
Informatie uit: "Ivorian cabinet quits over toxic waste" (Aljazeera, 7 september) en "Cote d'Ivoire: Hundres Hospitalised After Breathing Toxic Fumes" (allAfrica.com, 6 september).
Abonneren op:
Reacties posten (Atom)
1 opmerking:
Correspondent van het NOS-journaal: "Het is nu rustiger in de stad dankzij het afwezig zijn van de regering!" :) :)
Een reactie posten