zondag 8 april 2007

Dag van schande in Oss (deel 2)

De nazi-optocht van de Nederlandse Volks Unie (NVU), waar ik gisteren over berichtte, is door de burgemeester toegestaan omdat hij geen juridische mogelijkheden voor een verbod zag. Curieus genoeg vindt hij hierin Anti Fascistische Actie (AFA) aan zijn zijde. AFA berichtte op 7 april: "het is juridisch onmogelijk om NVU demonstraties te verbieden." Argumentatie ontbreekt. Wel roept AFA de gemeente op om strafbare uitingen van racisme aan te pakken; AFA spreekt van "het stelselmatig karakter van racistische en antisemitische (en dus strafwaardige) uitingen tijdens demonstraties van de NVU". Welnu, als "strafwaardige" op NVU-optochten een "stelselmatig karakter" hebben, maakt dat de NVU-mars dan zelf niet "strafwaardig"?

Mij lijkt, zoals ik gisteren al schreef, dat een verbod op de NVU-optocht wel degelijk mogelijk was geweest. Het is een kwestie van politieke wil, zowel bij burgemeesters als bij rechters die bij eerdere gelegenheden een poging om dit type optocht te verbieden van tafel veegden. Gemeentebestuurders en rechters maken hier een politieke, en geen puur-juridische keus. Ze accepteren nazi-marsen als legitiem onderdeel van het politieke gebeuren, in plaats van zulke uitingen te behandelen als politiek gangsterisme, wat het feitelijk is.

Maar zeggen dat een verbod best te doen valt, is niet hetzelfde als daadwerkelijk oproepen tot zo'n verbod. Voor links, voor antifascisten, is het vertrekpunt niet zozeer het Wetboek van Strafrecht, maar de politieke principes die links verdedigt - of dient te verdedigen. Het gaat daarbij om het verdedigen van gelijke rechten, van maximale democratische speelruimte ook waarmee arbeiders en onderdrukte groepen hun rechten kunnen verdedigen. Het gaat om democratische machtsvorming van onderin de maatschappij tegen een gevestigde orde waarmij een kleine top heerst over de rest van de maatschappij. Die gevestigde orde, waarbinnen die bovenlaag domineert over ons, is verweven met de staat, dat lichaam dat ordehandhaving tot hoogste doel heeft. Links staat tegenover die orde, tegenover die bovenlaag en ook tegenover de daarmee verbonden staat.

Daarom is het op zijn minst problematisch om kopstukken uit die orde - burgemeesters, rechters - op te roepen om onderdelen van hun staat - politie, rechtbanken, gevangenissen - in te zetten tegen nazi's. Zelfs als burgemeester en politie aan dit verlangen tegemoetkomen dan nog bereiken we een tijdelijke tegenslag voor nazi's tegen en erg hoge prijs: versterking van de bevoegdheden van de staat, versterking ook van het antifascistische, democratische krediet van die staat in de ogen van mensen. Op het hanteren van die bevoegdheden heeft links vervolgens geen wezenlijke controle.

Dat betekent dat we onze tegenstander, de staat, helpen zich te versterken - vroeg of laat ook tegenover links. Staatsfunctionarissen en politici zullen het precedent van een verbod op een nazi-mars maar al te gemakkelijk misbruiken om ook demonstraties van links, arbeidersacties en dergelijke te verbieden. dat verbod treft dan des te makkelijker ook straatactiviteiten tegen nazi's. Zo kan een oproep tot verbod van nazi-marsen op termijn juist antifascisten het leven zuur maken.

Zozeer de staat haar profijt kan doen met een verbod van nazi-activiteiten, zozeer ondermijnt die oproep de wezenlijke kracht van antifascistische politiek: vertrouwen in de solidariteit van mensen aan de onderkant, zelfvertrouwen van mensen om zelf tegen nazi's in actie te komen. Immers, als de staat het voor ons oplost, als de burgemeester verbiedt en de politie handhaaft, kunnen wij op ons gemak thuisblijven. Dat leidt tot een valse geruststelling, met grote risico's. Wat immers als opeens een burgemeester een nazimars niet verbiedt? Wat als een verbod door de politie slechts halfslachtig wordt doorgezet? Wat als nazi's voldoende kracht weten te vergaren om een verbod te trotseren en toch één van hun intimiderende marsen te houden?

Kern van een serieuze strategie tegen nazi's is: vertrouwen op de kracht van onszelf, van elkaar. Precies dat zelfvertrouwen wordt ondermijnd door naar boven te kijken, naar gezagsdragers en hun geüniformeerde dienaren. Daarom is oproepen tot een verbod niet slim. Hetzelfde bezwaar geldt ook de oproep van AFA aan politici en politie in Oss om "zich voor te bereiden op het handhaven van de antiracisme wetgeving tijdens NVU-demonstraties" . Ook dat is een teken van naar boven kijken, de oplossing van hogerhand te verwachten - een hogerhand dat onze bondgenoot niet is.

Wat dan wel? AFA koos ervoor om deze keer geen tegendemonstratie te organiseren. "We verwachten niet dat de aanhang van de NVU verder groeit" , aldus een woordvoerder van AFA volgens nieuws.nl . Ik ben daar niet gerust op, en ik denk dat juist een zeer stevig tegengeluid op straat nodig is om te zorgen dat die verwachting ook werkelijk uitkomt. Nazi's horen niet ongestoord te kunnen marcheren; dit soort marsen zijn opstapjes naar verder gaande intimidatie, een stukje verovering van de straat als opstapje naar verovering van de staat. Het is niet aan burgemeester en politie, maar allereerst aan een brede antifascistische beweging om ontwikkelingen in die richting tegen te werken. Tegendemonstraties horen daarbij, en het uitblijven ervanzal de nazi's een volgende keer alleen maar minder bevreesd maken.

Het is wel zaak om te zien wat voor soort tegendemonstraties wel en niet zinnig zijn. Het gebruikelijke patroon van AFA-acties is helaas: een handvol mensen uit een handvol steden gaat naar de plaats des nazi-onheils en houdt daar een tegendemonstratie die nauwelijks groter is dan de nazi-mars zelf. Voor een groot deel van de mensen ziet dat eruit als extreem-links tegen nazi-rechts, de ene potentiële knokploeg tegen de andere, Palestijnensjaals tegen Lonsdale, Che Guevara tegen Rudolf Hess. Links zal er alles aan moeten doen om deel te zijn van, en aanzet te geven tot, iets veel breders. En als je ziet aankomen dat een tegendemonstratie bovengenoemd beperkt resultaat en uitstraling heeft, dan is het beslist zinnig om een keertje over te slaan - en energie te steken in het doorbreken van het isolement waarin AFA, en radicale antifascisten sowieso, zich in bevinden.

Hoe het wel kan werd enige tijd geleden zichtbaar in Doetinchem. Daar marcheerde op 24 februari ook al de NVU. De rechtbank verbood een aangekondigde tegendemonstratie. Honderdvijftig jongeren uit de plaats zelf trotseerden de grootschalig aanwezige oproerpolitie en lieten hun woede en weerzin tegen de nazi-mars blijken. De politie arresteerde zestig van deze dappere mensen, en verdedigde daarmee feitelijk nazi's tegen antifascistische jongeren. De gang van zaken is na te lezen via Indymedia.

Dit plaatselijke activisme, deze op straat tastbare antifascistische woede die Doetinchem tot een inspirerend woord in de strijd tegen fascisme maakt - dat is wat zo pijnlijk ontbrak in Oss (vrijwel althans, zo bleek na eerste plaatsing van dit stuk; zie voetnoot 1.). Dat is des te schokkender, aangezien Oss een rood bolwerk is, de plaats immers waar de SP supersterk is. En waar de NVU die SP expliciet tot doelwit van haar provocatie maakt (zie mijn stuk van gisteren) zou je denken dat de SP krachtig tegengeluid helpt organiseren. Waarom geen oproep aan leden, sympathisanten en wie het maar wil horen om zich langs de route van de optocht te verzamelen en de nazi's een hoogst onwelkom gevoel te geven?

Maar nee, niets hiervan. Via de website van de SP-afdeling ter plekke vond ik op het weblog van Lilian Marijnissen één stukje voorafgaande aan de NVU-mars. Daarin zegt dit SP-gemeenteraadslid over de NVU-opvattingen dat ze "niet kan begrijpen dat iemand die (...) nog serieus genomen worden" , om vervolgens doodleuk vast te stellen: "De gemeente Oss heeft duidelijke voorwaarden gesteld (...) en de NVU heeft die netjes op haar site geplaatst en roept iedereen op hieraan mee te werken." Dat laatste is gewoon een compliment aan de nazi's wegens voorgenomen goed gedrag!

Direct na afloop van de NVU-mars hielden gemeentelijke politici een symbolische actie tegen de nazi's: ze veegden de straten van de route schoon. Daaraan deden volgens de plaatselijke SP-website "vertegenwoordigers van bijna alle politieke partijen uit de Osse gemeenteraad" mee, waaronder "vrijwel de complete SP-fractie en de SP-wethouders Iding en Ermers" mee. Dat de SP zich alsnog liet horen tegen de NVU is goed, al is het zowel te laat als te beperkt.

Maar door het samen met een zo breed front van de gevestigde politiek te spelen geef je gen goed signaal af. Nazi's parasiteren immers op onvrede en frustraties tegenover de gevestigde politiek. Die frustraties hebben oorzaken, mensen hebben gelijk dat ze boos zijn op een gevestigde orde waar die politiek deel van uitmaakt. Links, en dus de SP, zou die woede een goede richting moeten helpen geven, zodat de foute richting van de NVU tenminste niet de enige actieve richting is. Maar als linkse politici zich opstellen als deel van de gevestigde politiek wordt het makkelijker voor nazi's om de woede tegen die politiek des te meer een rechtse draai te geven.

Het model-Oss, met zijn braafheid, zijn passiviteit jegens de NVU en zijn gerichtheid op de officiële politiek, inspireert niet. Geef mij maar het model-Doetinchem, met zijn boze jonge mensen die nazi's en politie trotseren en daarmee een antifascistisch voorbeeld gaven dat navolging verdient.

(1) Pal nadat bovenstaande online stond kreeg ik informatie van een dappere antifascist die in Oss rondgekeken heeft tijdens de nazi-mars. Hij wees erop dat er wel degelijk jongeren - rond de veertig, volgens hem - tegen de nazi's tekeer gingen. Aan het hele beeld dat ik hierboven schets verandert dan niet veel, en aan de nalatigheid van de SP om dit soort woede tegen nazi-optochten te helpen organiseren verandert het helemaal niets. (deze noot is gewijzigd op 13 april 2007)

6 opmerkingen:

Anoniem zei

Lekker lang stuk :)

Hoewel je zal verwachten dat demonstraties te verbieden zijn, is dat tot nu niet gelukt. Antifacisten hebben vaak geprobeerd om een demonstratie te verbieden via de rechter, maar hebben altijd gefaald. Elke keer weer zei de rechter dat het onder de vrijheid van meningsuiting valt.

"Hetzelfde bezwaar geldt ook de oproep van AFA aan politici en politie in Oss om "zich voor te bereiden op het handhaven van de antiracisme wetgeving tijdens NVU-demonstraties" . Ook dat is een teken van naar boven kijken, de oplossing van hogerhand te verwachten - een hogerhand dat onze bondgenoot niet is. "

Er werd door de AFA geen demonstratie georganiseerd, ik weet niet waarom. Het werd door de AFA verwacht dat er zeer weinig mensen opaf zouden komen, dat wist de AFA omdat ze eerder die week in Oss waren geweest.

Van bovenaf hoef je niet te verwachten en is de vijand, maar niet op dit gebied. In de strijd tegen facisme is het een soort neutraal gebied. Ik vind het erg goed dat de AFA oproept om de regels streng na te leven.

Het liefste had de AFA gehad dat de demo verboden werd, maar dat zit er niet in. Je kunt dan in iedergeval zorgen dat de politie (eindelijk) een keer haar werk doet. De lokale politiek en politie heeft een hele lijst gekregen met verboden tekens.

Dat heeft haar vruchten afgeworpen. Je zag nog wel symbolen, waaraan je kunt zien wat voor mensen het zijn, maar die zijn niet verboden dus kun je er (nog) niets tegen doen. Er zijn 30 mensen aangehouden waarvan 13 omdat ze geen id bewijs hadden. De rest omdat ze verboden logo's etc. bij zicht hadden en negeeren van politiebevelen.

"We verwachten niet dat de aanhang van de NVU verder groeit" ben ik het ook niet mee eens, ik denk dat je altijd een tegengeluid moet horen.

"Voor een groot deel van de mensen ziet dat eruit als extreem-links tegen nazi-rechts, de ene potentiële knokploeg tegen de andere,"

Een deel van de AFA kleed zich helemaal in het zwart en is onherkenbaar. Dat laatste vind ik -vooral bij illegale acties- logisch. Ik ben gisteren erg vaak gefotografeerd en weet zeker dat ik weer op de anti-antifa werkgroep terecht kom. Ik heb daar zelf niet zo'n moeite mee, zolang mijn adresgegevens maar niet in hun handen vallen.

Ik kan me erg goed voorstellen dat de gemiddelde anti-facist geen zin heeft om op die sites te belanden en daarom zijn gezicht bedekt en in het zwart kleed,

Wat ik wel slecht vind is om bij legale acties je gezicht te bedekken, dat schrikt mensen af. Illegale acties zijn over het algemeen onaangekondigt dus hoef je ook geen mensen aan te trekken buiten je eigen groep.

Nu wordt het stukje wel erg lang dus ik ga maar afsluiten :)

Ik denk dat de SP, als ze de huidige koers blijft volgens uiteindelijk ook een soort NVU gaan worden. Ze worden steeds nationalistischer en steeds kritischer tegenover allochtonen, laat staan dat ze niet één allochtoons kamerlid hebben.

Het is tijd dat de huidige machthebbers binnen de SP (èn zeker Marijnissen) op donderen en de radicale vleugel van rood het over gaat nemen.

P.S. Ik heb vernomen op het AFA benefiet in Arnhem, dat er ook een paar mensen van AFA Amsterdam naar Marxisme komen (op zondag). Misschien is Marxisme een goede plek om de conflicten tussen AFA en de IS op te lossen en te gaan praten over hoe we op een gelijkwaardige manier (dus ook samen organiseren) ons tegen het facisme kunnen verzetten.

Anoniem zei

Misschien interessant om te kijken:
http://www.uitzendinggemist.nl/index.php/aflevering?aflID=4289370&md5=3b94bae0619c3b6de822d9abab8c674b

De NVU stelt helemaal niets voor in vergelijking met Blood & Honour. Deze beweging heeft ons in uitgeest aangevallen met knuppels en boksbeugels.

Peter Storm zei

Het lukte in de jaren negentig heel vaak WEL om nazi-demonstraties verboden te krijgen. De regels worden tegenwoordig anders gehanteerd, zodat onder het mom van vrijheid van meningsuiting de nazi's nu ruimte krijgen die ze vroeger nooit gekregen zouden hebben. Ik heb zelf in 1995 en 1996 een middag in een politiecel gezeten omdat we aan een vreedzame antifascistische actie deelnamen. ZOWEL de nazi-mars als de antifascistische actie waren destijds verboden. Tegenwoordig worden de nazi-marsen getolereerd en linkse acties verboden. maar we moeten niet doen alsof het verbieden van nazi-marsen juridisch onmogelijk is. Dat is VEEL te veel eer voor burgemeesters en rechters.

"Van boven af" is GEEN neutraal terrein. ZELFS als ze nu en danvan bovenaf iets doen dat de fascisten tegenwerkt - en dat is dan mooi meegenomen - dan nog doen de autoriteiten dat om hun eigen redenen: rust en orde, versterking van hun eigen prestige. Neutraal terrein bestaat niet. Hooguit werkt onze ene tegenstander de staat wel eens onze andere tegenstander de nazi's tegen. Maar het blijven allebei tegenstanders.

Dat AFA wees op de verboden symbolen die de NVU ging meebrengen is prima. Maar de politie toevertrouwen dat ze die symbolen gaat aanpakken is zeer, zeer siskant. Vandaar pakken ze symbolen van rechts aan. Morgen zeggen ze: voor het evenwicht pakken we nu de symbolen van "extreem links" aan. En dan heb je het jezelf moeilijker gemaakt om daartegen te protesteren als je een week eerder de politie nog te hulp vroeg.

Ik vind het best dat de AFA tegen de autoriteiten zegt: dit zijn JULIE regels, leef ze nu maar eens na ook tegen de nazi's." Maar ik vind het een levensgevaarlijke houding om de politie - zelfs eenmalig, al is het maar alleen op dit ene punt - als bondgenoot te gaan zien, en ze te prijzen omdat ze "hun werk nu eens goed doen." "Hun werk" IS het onderdrukken van verzet, van arbeiders, van links. Wat ze in Oss deden was, bij wijze van uitzondering, AFWIJKEN van hun kerntaak. Dat is mooi meegenomen, maar we moeten een strategie zoeken waarin WIJ sterk genoeg worden om dat werk te doen.

Dan de outfit. Het gaat mij niet om gezichtsbedekking, dat is bij sommige acties best zinnig. Het gaat mij er ook niet om dat mensen geen Palestijnensjaals of andere alternatieve outfit aan moeten. Mij gaat het erom dat je moet zorgen dat er ook mensen zijn die er NIET perse alternatief uitzien, dat je in de breedte moet kijken. Fascisme bedreigt niet alleen mensen in alternatieve outfit. Fascisme bedreigt mensen met hoofddoeken, mensen in overalls, mensen in colbertjes, mensen in trainingspak of spijkerjas of minirok of whatever. Op antifa-acties wil ik dan ook graag hoofddoeken, spijkerjassen trainingsbroeken, miniorokken, whatever, zien. Om de veelvormigheid van het verzet te laten zien en aan te geven dat antifascisten niet een Bijzonder Radicaal Mensensoort zijn, maar mensen als jij en ik.

De "gemiddelde antifascist" - de miljoenen mensen die stemmen op SP, PvdA, GL bijvoorbeeld, die FNV lid is, noem maar op - maakt zich namelijk helemaal geen zorgen of hij of zij op een nazi-site belandt. De gemiddelde antifascist heeft nog nooit van de AFA, of trouwens ook van de IS, GEHOORD.En ALS ie dr van gehoord heeft, dan inderdaad in de beeldvorming waarin we te makkelijk in de hoek van extreem-linkse knokploeg kunne worden afgschilderd. Daar zijn we zelf bij, daar moeten we ons bewust van zijn, en daar moeten we wat aan doen. Dáár ligt het probleem, en tevens de uitdaging: miljoenen mensen hebben weerzin van fascisme. Radicaal links slaagt er niet in die mensen te bereiken, en de uitstraling van de gangbare AFA-actie is deel van dat probleem.

Het schoppen tegen de SP alsof het bijna een rechtse partij is, is dat eveneens. Het is zo duidelijk als wat dat de SP op de meeste issues links is, en dat ze van nazi s niets moeten hebben (ondanks hun softe houding, ondanks de nationalistische extra plus van Jan M.). Ook is duidelijk dat de nazi's de SP haten (zie de uitspraken van Kusters!) Anders gezegd: SP en revolutionairen hebben tegenover rechts heel veel gemeen - en bij succes van de nazi s gaan Marijnissen, Jelle Schuurman en ondergetekende naar hetzelfde soort van concentratiekamp. Dat zou een band moeten scheppen, vind je niet?

Kritiek op de SP heeft zijn plek en zijn functie. Maar wild en eenzijdig tegen de SP aantrappen is nu niet echt de goede houding als je werkelijk een breed bondgenootschap tegen rechts wil bouwen.

Anoniem zei

Ik ben het met je eens, dat het juridisch wel te verbieden is. In de grondwet alleen al staat dat discriminatie verboden is.

Helaas wordt Nederlands ste3eds liberaler en de vrijheid van 'menings'uiting steeds groter, het word eigenlijk meer een recht op haatzaaien. De meeste rechters gaan daar in mee en daarom worden de laatste tijd veel nazidemos toegestaan. De tegendemo's worden verboden onder het mom van mogelijke ordeverstoring, terwijl als je het wel toestaat, de kans op ordeverstoring veel minder is èn er komen heel veel meer mensen op af.

Ook de mensen met een hoofddoekje, spijkerjassen etc. zullen dan meelopen, dat zegen we ook in zoetermeer (één van de weinige legale AFA demo's). Als er geen vergunning is wijken de meeste 'gewone' mensen af, omdat er te veel risico is. Dit geld natuurlijk niet altijd, zoals je in doetinchem kon zien, maar ik weet zeker dat de 'gewone' mens niet mee zou doen in Uitgeest.

"Dat AFA wees op de verboden symbolen die de NVU ging meebrengen is prima. Maar de politie toevertrouwen dat ze die symbolen gaat aanpakken is zeer, zeer siskant. Vandaar pakken ze symbolen van rechts aan. Morgen zeggen ze: voor het evenwicht pakken we nu de symbolen van "extreem links" aan. En dan heb je het jezelf moeilijker gemaakt om daartegen te protesteren als je een week eerder de politie nog te hulp vroeg."

Dit ben ik met je eens, maar als er helemaal niets georganiseerd is qua verzet, moet je toch iets doen? Als AFA die symbolen niet had gestuurd hadden de nazis waarschijnlijk met veel meer nazisymboliek over straat kunnen lopen.

"Maar ik vind het een levensgevaarlijke houding om de politie - zelfs eenmalig, al is het maar alleen op dit ene punt - als bondgenoot te gaan zien, en ze te prijzen omdat ze "hun werk nu eens goed doen." "Hun werk" IS het onderdrukken van verzet, van arbeiders, van links."

Ben ik ook met je eens :) ! Ik zat met die opmerking al een beetje 'in de wereld van' net na een revolutie, het moment dat er nog (linkse) politie (nodig) is, omdat het anders goed fout gaat in de wereld.

Ik vind dat de politie moet zorgen dat er geen discriminatie plaats mag vinden en zeker niet tijdens een nazidemo (die zouden helemaal niet mogen lopen, en allemaal vast moeten zitten). De politie moet zich bezig houden met échte criminaliteit zoals witwassen, verkrachtingen en moorden. Ze zouden moeten zorgen dat er niet aan de gelijkheid van mensen wordt getornt.

Helaas klopt dit beeld niet met de realiteit, maar dit is wel wat ik vind dat de politie moet doen.

"Het schoppen tegen de SP alsof het bijna een rechtse partij is, is dat eveneens. Het is zo duidelijk als wat dat de SP op de meeste issues links is, en dat ze van nazi s niets moeten hebben (ondanks hun softe houding, ondanks de nationalistische extra plus van Jan M.). Ook is duidelijk dat de nazi's de SP haten (zie de uitspraken van Kusters!) Anders gezegd: SP en revolutionairen hebben tegenover rechts heel veel gemeen - en bij succes van de nazi s gaan Marijnissen, Jelle Schuurman en ondergetekende naar hetzelfde soort van concentratiekamp. Dat zou een band moeten scheppen, vind je niet?"

Dat zou een band moeten scheppen en ik ben het hier ook met je eens. Als je kijkt naar de SP van nu en de SP van 5/6 jaar geleden. Dan zie je een enorme verschuiving naar rechts, natuurlijk horen ze nog wel bij links. Ik kan me op dit moment beter identificeren met Groenlinks dan met de SP, terwijl dit een jaar geleden heel anders was. De SP laat duidelijk steken vallen en juist op die punten pakt groenlinks het heel goed op en zijn ze op punten zoals milieu, dierenrechten, asielzoekers, dubbele nationaliteit etc. veel linkser dan de SP.

De SP wordt steeds conservatiever, terwijl Groenlinks een progressieve partij is, met helaas wel een aantal ('milde') liberale standpunten op sociaal-economisch vlak. Maar die zijn zeker niet te vergelijken met de VVD of PvdA.

Ik kijk al uit naar zaterdag en naar Marxisme, dan kunnen we lekker veel discussiëren :D

Met Strijdbare en Rooie groet,
Jelle Schuurman

Anoniem zei

Nou nou nou, ik heb nog niet alles gelezen maar de SP met Nazi's vergelijken, is overdreven en niet waar.

Peter Storm zei

Klopt Jesse, dat vond ik dus ook al.