Een kleine twee weken geleden vond op de Gazastrook een succesvolle en bijzonder hoopgevende Palestijnse verzetsactie plaats. Op zaterdag 18 november liet het Israëlische leger Mohammed Maboed, een plaatselijk verzetsleider, weten dat zijn huis verwoest zou worden en dat hij zich maar beter snel uit de voeten kon maken. Dat deed hij echter niet: hij riep sympathisanten en omwonenden op om zich op en om de woning te verzamelen. Het Israëlische leger aarzelde, zag hoeveel burgerslachtoffers en dus nare publiciteit een luchtaanval ging opleveren, en blies het bombardement af. DePalestijnen hadden et succes een woning van verwoesting door Israel gered. Trouw deed verslag, en ik schreef er zelf ook over.
De opkomst van dit soort actievormen - openlijk, met maximale betrokkenheid en deelname van de Palestijnse bevolking, met de inzet van zo min mogelijk geweld - kan het Palestijnse verzet tegen bezetting en apartheid een nieuwe kracht geven. Op gammele raketten, afgevuurd vanaf de Gazastrook, heeft het Israëlische leger een antwoord: grootschalig geweld, met de modernste technologische wapens. Palestijnse gewapende acties worden per definitie als 'terrorisme' weggezet, ook als het gewoon om guerrilla-acties tegen Israëlische soldaten gaat. Israelische politici gebruiken dit type verzet om de bevolking des te steviger achter een wreed optreden tegenover de Palestijnen te houden.
In de confrontatie tussen Palestijnse gewapende groepen en het Israëlische leger ligt het recht aan de kant van het Palestijnse verzet. Dat verdient onze solidariteit, zonder terughoudendheid. Maar tegelijk moeten we vaststellen dat, als het puur om gewapende kracht gaat, het Palestijnse verzet het aflegt. Precies daarom is het zo'n grote stap vooruit als het verzet weer openlijk volksverzet wordt, met de moed en solidariteit van gewone Palestijnen als belangrijkste krachtbron. Niet alleen is dat nog moeilijker als 'terrorisme' af te schilderen; het wekt buiten Israël een extra sympathie, die de broodnodige internationale solidariteit ten goede komt.
Daarom zou een ieder die voorstander is van Palestijnse rechten de opkomst van deze actievorm moeten toejuichen. Dat geldt voor mensen die, zoals ik, het Palestijnse recht op verzet, ongewapend èn gewapend, erkennen. Maar het zou ook moeten gelden voor diegenen die alleen vreedzame actievormen rechtmatig vinden in de strijd tegen bezetting en onderdrukking. In de solidariteit met acties zoals de boven beschreven vreedzame verdediging van een door Israëlisch geweld bedreigde woning zouden àlle voorstanders van Palestijnse rechten zich moeten kunnen vinden, zou je toch zeggen. Net zoals al die voorstanders blij zouden moeten zijn om in The Guardian te lezen dat "het protest van gisteren elders gekopieerd lijkt te worden" (gevonden via de website Palestine Monitor).
Ismail Haniyeh, premier van de Palestijnse Autoriteit, bezocht het verdedigde huis en zei, volgens diezelfde krant: "We zijn zo trots op deze nationale stellingname. Het is de eerste stap ter verdediging van onze huizen, de huizen van onze kinderen. Tot deze strategie hebben onze leiders, vanm alle groeperingen, besloten... en zo lang deze strategie in het belang is van ons mensen steunen we deze strategie." Hier zien we de contouren voor een breed gedragen volksopstand waar ook de politici minstens lippendienst aan bewijzen (hoe ver de steun van de Palestijnse premier gaat, valt te bezien, en sowieso is het niet raadzaam voor welk verzet dan ook om op zulke steun te wachten en te rekenen. Maar dat is een ander verhaal). Ik vind het een hoopvolle ontwikkeling.
Daarom vind ik het het schokkend om te lezen hoe de mensenrechtenorganisatie Human Rights Watch zich opstelt. "Palestijnse gewapende groepen moeten Palestijnse burgers niet in gevaar brengen door ze aan te te moedigen zich te verzamelen bij en in woningen van militanten die door de Israëlische Defensie Krachten (IDF) als doelwit zijn aangemerkt. Dit zei Human Right Watch vandaag". Dat staat in een bericht op de website van Human Rights Watch. Het IDF is het Israëlische leger.
Ja, HRW kritiseert, achterin het bericht, ook het Israëlische optreden, onder andere de verwoesting van huizen. Ook wijst HRW erop dat Israëlische slodaten Palestijnse burgers misbruikt hebben als menselijk schild, na ze te hebben geblinddoekt. Maar dit vertoon van evenwichtigheid maakt de houding jegens de Palestijnse actie om hun huizen te redden niet minder schandalig. Je zou denken dat een mensenrechtengroepering blij zou zijn als een bevolking zich verzet met vreedzame middelen, waarbij ze zelf het risico nemen in plaats van mensen van de tegenstander in levensgevaar te brengen. Nee dus.
Allereerst is er natuurlijk een levensgroot verschil tussen Israëlische slodaten die burgers dwingen om voor hen uit te lopen, zodat zij van achter zo´n menselijk schild Palestijnse actievoerders kunnen aanvallen, en Palestijnen die op een oproep afkomen en - door niemand gedwongen - vreedzaam woningen helpen verdedigen. In het ene geval Israëlische soldaten die Palestijnse burgers misbruiken. In het tweede geval Palestijnen die vreedzaam voor de woning van één van hen opkomen.
Maar tevens maakt HRW van geweldloos verzet iets crimineels. Let wel: de actie om Palestijnen op te roepen woningen op de beschreven manier te verdedigen is volgens HRW kennelijk verkeerd, ongeacht of de bewering van de Israëlische autoriteiten dat die woning als wapenopslag dienst deed of iets dergelijks waar is of niet. "Of een woning een legitiem militair doelwit is of niet, het is onwettig om willens en wetens burgers te vragen aan gevaar bloot te stellen" , zegt Sarah Leah Whitson, directeur Midden-Oosten van HRW.
Dat betekent feitelijk dat het organiseren van èlke vorm van geweldoos verzet "onwettig" is als je aan kunt zien komen dat de autoriteiten met geweld gaan reageren. Martin Luther King die in Birmingham, VS, een vreedzame optocht, schoolkinderen voorop, aanvoert tegen een racistisch en tot de tanden gewapend politiekorps in, een politie voorzien van honden en waterkannonnen. Gandhi met zijn betogingen tegen het Britse koloniale gezag dat demonstranten de weg versperde en ze systematisch in elkaar liet knuppelen, rij na rij na rij (één van de meest indringende scene's in de film 'Gandhi'). Ook de acties van studenten en arbeiders die in 1989 voor de oprukkende tanks en soldaten gingen zitten en staan en daarbij riskeerden te worden platgereden of doodgeschoten, kunnen volgens de redenering van HRW niet door de beugel. Ik vind het een grof schandaal.
Er valt veel meer over de zaak te zeggen. Zie bijvoorbeeld "Palestinians Are Being Denied the Right of Non-Violent Resistance", met als tweede titel: "Would HRW Have Attacked Martin Luther King Too?". Het is geschreven door Jonathan Cook, een journalist die in Israël woont. Verder: "Human Rights Watch Must Retract Its Shameful Press Release", van Norman Finkelstein, belangrijk piblicist tegen het Zionisme . Beiden in Counterpunch. Het tweede artikel kwam ik op het spoor via het weblog Jews Sans Frontières. Van beide artikelen heb ik in het bovenstaande in flinke mate gebruik gemaakt; Jonathan Cook bracht me met zijn artikel op dit spoor.
O ja, Finkelstein geeft ook e-mail-adressen van Human Rights Watch, voor wie wil laten weten wat hij of zij vindt van de besproken opstelling van deze organisatie. Op Jews Sans Frontières staan ze ook al. Hier komen ze ook:
Sarah Lah Whitson, directeur Midden Oosten HRW: whitsos@hrw.org
Kenneth Roth, Uitvoerend Directeur HRW: RothK@hrw.org
Abonneren op:
Reacties posten (Atom)
2 opmerkingen:
Een kritiek op Human Rights Watch staat hier.
Heb ze gemaild, of het iets uithaalt weet je nooit natuurlijk, maar voor mij persoonlijk voelt het zo wel beter. Het is zoiets moedigs en inspirerends wat de Palestijnen lieten zien, vooral ook inspirerend dat er nog altijd strijdlust aanwezig is na al die jaren, en dat de wanhoop nog altijd niet (overal) heeft gewonnen, en dat verdient alle steun.
Een reactie posten