Van 6 tot 17 november vond in Nairobi, Kenya, weer eens een VN-conferentie plaats over klimaatsverandering en maatregelen ertegen. Het werd een tamelijk grote flop, al doen alle aangekondigde voornemens op de pagina van de conferentie zelf anders vermoeden. "'Geest van Nairobi' krijgt overhand nu de VN-conferentie over Klimaatsverandering met succes wordt afgesloten met besluiten om ontwikkelingslanden te steunen" , lezen we elders op dezelfde website.
Vooruit, positief beginnen: er komt een fonds waar zulke landen uit kunnen putten om maatregelen tegen effecten van klimaatsverandering uit kunnen betalen. Rijke landen hebben beloofd om daar de komende jaren 300 tot 800 miljoen dollar in te doen. Maar op de conferentie werd er al gekibbeld over wie de baas werd over dat geld. "De ontwikkelingslanden willen zoveel mogelijk zelf bepalen hoe ze het gebruiken, de rijke landen eisen een scherpe controle door bijvoorbeeld de Wereldbank", zo valt op Energie Label op 18 november te lezen.
Over maatregelen tegen klimaatverandering zelf is voornamelijk afgesproken dat men er verder over zal worden onderhandeld: "Er komen in 2008 onderhandelingen over de volgende reeks engagementen. Maar er is geen datum afgesproken tegen wanneer de gesprekken afgelopen moeten zijn. En er is geen richting aangegeven voor de inhoud van de gesprekken - geen voorafname op engagementen heet het", aldus een artikel op Energieportal.nl van 23 november. Vrijblijvendheid troef. Als we op de VN gaan wachten, dan zijn we allemaal in het wassende water verdwenen voordat er werkelijk daadkracht wordt vertoond op dit front.
steeds meer klimaatzorgen
Juist afgelopen jaar drong de ramp die de klimaatsverandering dreigt mee te brengen, tot steeds meer mensen door. Niet langer is het broeikaseffect het stokpaardje van milieugroeperingen. We zagen de voormalige Amerikaanse vicepresident Al Gore - "I used to be the next president of the United States" , zoals hij zich niet zonder humor aankondigde - met een documentaire in de weer: "An Inconvenient Truth" .
Eind oktober kwam er in Groot-Brittannië een belangrijk rapport uit, het zogeheten Stern Report, een advies aan de Britse regering, genoemd naar de verantwoordelijke onderzoeker Nicholas Stern. Uit de "samenvatting van de conclusies" : "Er is nog tijd om de ergste gevolgen van klimaatsverandering te vermijden, als we nu krachtige actie ondernemen. Het wetenschappelijke bewijs is nu overweldigend: klimaatsverandering is een ernstige wereldwijde bedreiging, en het vereist een dringend wereldwijd antwoord. (...) het bewijs verzameld door dit Overzicht leidt tot een eenvoudige conclusie: het nut van krachtige en vroegtijdige actie overtreft in hoge mate de economische kostendie niet optreden met zich meebrengt."
Intussen zien we bericht na schokkend bericht. Alleen al in november vond ik via Commondreams:
Volgens een rapport van het World Wildlife Fund loopt onder meer 38 procent van alle vogelsoorten in West-Europa gevaar om uit te sterven. Voor Noordoost-Australië is dat zelfs 72 procent (Agence France-Presse, 14 november)
"Tekenen van opwarming in het Noordpoolgebied houden aan, met een afnbame van drijfijs, een toename van struikgewas op de toendra en toenemende zorgen over de ijskap van Groenland" , zo opent op 17 november een bericht van Associated Press.
"Dieren- en plantensoorten zijn begonnen met uitsterven of aan het veranderen, sneller dan voorspeld, vanwege klimaatsverandering, zo stelt een overzicht van honderden onderzoeksstudies." Dat bericht brengt eveneens de Associated Press, op 21 november.
"De uitstoot van koolwaterstoffen vertoont een scherpe toename" , meldt de BBC (28 november) Die dragen nogal bij aan het broeikaseffect. Tot aan 2000 stegen die jaarlijks met 1 procent, maar dat blijkt volgens een onderzoek van het Global Carbon Project nu 2,5 percent per jaar te zijn.
Andere maanden geven andere, maar evenmin erg geruststellende berichten. Maar de trend lijkt me duidelijk. Er is iets loos, en het is ernstig ook, en mensenhanden hebben er iets mee te maken.
twijfels terzake?
Ja, er is nog steeds twijfel over of klimaatsverandering werkelijk plaatsvindt, in welke mate, en vooral in hoeverre menselijk ingrijpen daar een (belangrijke) bijdrage aan levert. Maar veel van de twijfel wordt gezaaid door belanghebbenden: "Exxon geeft miljoenen uit om twijfel te zaaien aan opwarming" , berichtten Andrew Buncombe en Stephen Castle op 7 december in The Independent (via Commondreams). En James Inhofe, Republikeins senator voor Oklahoma, VS, heeft een reeks internetstukken waarmee de gangbare klimaatwetenschap weerlegd zou worden, bijeengebracht. Het is alleszins indrukwekkend, deze huisvlijt, ik betwist dat geen moment. George Monbiot maakte op 14 november in The Guardian (gevonden via Zmag) gehakt van een stuk van één van de zogeheten 'klimaatsceptici', een zekere Christopher Monckton die een lang artikel via de Sunday Telegrapgh naar buiten had gebracht.
Ook erg fraai: "Twee federale instellingen doen momenteel onderzoek naar de vraag of de regering van Bush wetenschapslieden in regeringsdienst heeft geprobeerd te beletten om vrijuit te spreken over klimaatsverandering, en om onderzoek te censureren" , zo berichtte Associated Press (gevonden via Commondreams) op 2 november. Wie op deze manier onder de conclusie probeert uit te komen dat klimaatsverandering plaatsvindt door menselijk handen, en drastische maatregelen vergt, heeft feitelijk de discussie allang verloren. Volgens mij is de strijd van de 'klimaatsceptici' en hun machtige sponsors en bondgenoten dan ook inderdaad een achterhoedegevecht, en wordt de zekerheid dat het klimaat op hol slaat door menselijk handelen, steeds vaster.
Maar laten we eens toegeven, gewoon voor de discussie, dat de zaak nog niet geheel vaststaat. Misschien is de klimaatsverandering die bezig is een puur natuurlijk verschijnsel, of misschien is de menselijke bijdrage eraan marginaal. Rechtvaardigt dat een gemakzuchtig achteroverleunen? Mij lijkt van niet. In de eerste plaats: ook een puur natuurlijke klimaatsschommeling zorgt voor catastrofale gevolgen - nua al, en in de toekomst nog veel meer. Dat vergt maatregelen, en drastische ook. Hogere dijken en betere afwatering, maar ook menswaardig efficiënte evacuatieplannen en mogelijk forse volksverhuizingen, wèg uit gebieden die zelfs met dijken niet meer te redden zijn.
In de tweede plaats: misschien is klimaatsverandering een natuurverschijnsel, en geen door de maatschappij veroorzaakte milieuramp. Maar misschien ook niet! Is het dus niet slimmer om met die tweede mogelijkheid rekenig te houden, en beleid te maken om de ramp die letterlijk op ons afspoelt proberen te keren? De uistoot van broeikasgassen omlaag te jagen, snel en op zeer forse schaal? Drastisch op energie te besparen, en heel rap om te schakelen op niet-vervuilende energiebronnen? Intussen mogen dan de geleerden verder onderzoeken hoe het precies zit, en kunnen nieuwe conclusies meegenomen worden in het beleid.
Als klimaatsverandering geen menselijke oorzaken heeft, of zelfs sowieso mee lijkt te vallen, dan is er niets verloren en vooral veel gewonnen: de maatschappij is dan overgeschgakeld op efficiënter, zuiniger en schoner energieverbruik, en dat is sowieso zowel ecologisch als economisch wenselijk (behalve als je een kortzichtige hebzuchtige Exxon-aandeelhouder bent). Als klimaatsverandering echter wèl de nu verwachte rampzaligheid heeft, en wèl door de huidige produktiewijze wordt aangejaagd - dàn is drastisch klimaatbeleid zeker een zaak van de hoogste urgentie. Dan mogen we zéker niet langer wachten. En dan is het resultaat van de klimaatsconferentie in Nairobi opnieuw een schrijnend teken dat we van de gestigde instanties en regeringen ook op dit punt weinig tot niets hebben te verwachten.
------------------------------------
kleine aankondiging tenslotte
------------------------------------
Op woensdag 31 januari houden de Internationale Socialisten, Tilburg, trouwens een discussiebijeenkomst over "Klimaatsverandering: wat doen we ertegen?" Plaats: COS, Stationsstraat 39. Tijd: 20.00 uur. Eerst een inleidend verhaal, daarna ruimte voor discussie. Toegang gratis. O ja, de spreker is ondergetekende...
Abonneren op:
Reacties posten (Atom)
Geen opmerkingen:
Een reactie posten