Terreurhype: Socialistische Partij kiest verkeerde kant

De polderversie van de "Oorlog tegen Terrorisme" krijgt steeds merkwaardiger deelnemers en fans. Eerst was er de coördinatoer terrorismebestrijding, Tjibbe Joustra, die zich druk maakte over internet dat een "virtueel trainingskamp" wordt vanwege al die "radicale websites" waar mensen kunnen leren hoe je bommen maakt (informatie die je ook gewoon uit de Openbare Bibliotheek kunt halen, of uit de scheikundeles op de middelbare school. Dicht, die bibliotheek! Ontslaan, die scheikundedocent! Toch, mijnheer Joustra?).

Daarrna was er de benoeming van een hoogleraar Terrorisme en Contraterrorisme, een coproduktie van de Universiteit van Leiden en de al genoemde heer Joustra. Huurwetenschappers, noemt George Monbiot wetenschapslieden die door bijvoorbeeld Exxon Mobil betaald worden om de dreigende klimaatcatastrofe vanwege het broeikaseffect blijven ontkennen of wegrelativeren. Huurwetenschap is wel een mooie typering van het soort opgeleukt politieadvies dat de komende hoogleraar gaat geven.

Maar nu heeft zich een nieuwe bondgenoot in de Heilige Antiterroristische Oorlog gemeld: de Socialistische Partij, bij monde van kamerlid Jan de Wit. "NCTB moet doorzetten bij aanpak terreurpropaganda op internet", meldt een bericht op de SP-website. NCTB staat voor Nationaaal Coördinator Terrorismebestrijding, wederom Joustra dus. De Wit: "De Tweede Kamer heeft na de moord op Theo van Gogh al aangegeven dat websites die haat en geweld prediken tegen de Westerse aamenleving hard aangepakt moeten worden Inmiddels zijn veel beheerders van dergeijke sites naar het buitenland uitgeweken. De aanpak van deze sites is weliswaar moeilijker, maar niet onmogelijk. Ik denk dat we hier nog duidelijk werk te verzetten hebben."

Het gaat De Wit kennelijk om veel meer dan om sites waar bommenrecepten te vinden zijn. Het gaat om sites waarin opgeroepen wordt tot "haat en geweld tegen de Westerse samenleving" . Anders gezegd, het gaat om sites waar een bepaalde mening tot uiting wordt gebracht. Zolang die mening niet gepaard gaat met een specifiek, concreet dreigement, dienen de autoriteiten zich met zulke websites in het geheel niet te bemoeien. Meningen en ideologische uitingen, hoe weinig fraai je ze ook mag vinden - de staat dient ervan af te blijven.

De Wit denkt blijkbaar dat de aanpak van dit soort uitingen ingegeven wordt door een legitieme zorg om veiligheid. Dat lijkt me erg kortzichtig. Het punt van de antiterreurhype, waar de jacht op websites deel van is, is niet veiligheid. hetn punt is bangmakerij, angs zaaien voor Moslims, een verband suggereren tussen Islam en terrorisme. In de NOVA-reportages zagen we sites met menu's waar duidelijk het Islamitische referentiekader uit moest blijken: Johaad en dat soort termen. Net zo makkelijk hadden er White Power-symbolen in beeld gebracht kunnen worden, op een site met een hooge Bood &Honor gehalte. Maar dat gebeurde niet. Radicalisme is iets Islam-achtigs, niet iets nazi-achtigs, in deze beeldvorming. Dat maakt de ze hype islamofoob.

Daar komt iets bij. De strekking van de alarmkreet van Joustra is dat bevoegdheden van politie en justitie groter moeten worden. De strekking is een versterking van de staat, het vergroten van haar capaciteit en speelruimte om mensen te controleren, radicale oppositie te bestrijden, de bevolking er beter onder te houden. Met het soort repressieve bevoegdheden waar dit op uitdraait zou de regering de opkomst van de SP, in de tijd toen die partij nog revolutionaire geluiden voorbracht, stevig hebben kunnen dwarsbomen. Een werkelijk socialistische partij moet de gevestigde orde en haar staat op geen enkele manier steunen hierin, maar juist bestrijden in het najagen van dit soort repressieve ambities.

Is het de taak van socialisten om zich te keren tegen "haat en geweld tegen de Westerse samenleving" ? Is de kern van die samenleving werkelijk iets dat we zouden moeten verdedigen als legitiem, hooguit vatbaar voor vreedzame aanpassingen? Over wat voor maatschappij hebben we het eigenlijk? Wat voor erfenis gaat er achter dat begrip "Westerse samenleving" schuil?

De Westerse maatschappij is gegrondvest op roof. Koloniale plundering, het wegsleven van goud en zilver nadat Indiaanse dwangarbeiders dat in mijnen in Bolivia hadden mnoeten winnen, slavenhandel - dat was de grondslag van fortuinen die vervolgens in de handel en industrie van Westeuropa en Noord-Amerika werd gestoken. Die industrie kwam op gang door de lonen zo laag mogelijk te houden, en de werktijden zo lang mogelijk. De onderlinge rivaliteit van Westerse mogendheden leidde twee keer in de twintigste eeuw tot massaslachtingen die tientallen miljoenen mensenlevens eisten. De massamoord op zes miljoen joden en miljoenen anderen vond plaats in het hart van Europa, in die veelgeprezen Westerse maatschappij. De huidige oorlogen van Bush in het Midden-Oosten zijn slechts het meest recente symptoom van het immense bloedspoor dat de "Westerse samenleving" al eeuwenlang over deze planeet trekt.

Ja, tegen al deze toestanden kwam verzet, en herhaaldelijk met resultaat. Ook die strijd en de gevolgen daarvan - democratische verwordenheden, vakbondsrechten, hogere lonen, sociale zekerheid, afschaffing van slavernij, ontmanteling van koloniale rijken - is een aspect van de Westerse samenleving (en niet alleen van die maatschappij). Maar dat onderstreept alleen maar hoe absurd het is om "de Westese samenleving" als geheel in verdediging te nemen.

Sterker: een socialist moet juist de gewelddadige kern van de Westerse maatschappij - kapitalistische uitbuiting, imperialistische onderdrukking en haar voorlopers: kolonialisme en slavernij), racisme - afwijzen en bestrijden. Haat, jazeker, dat is wat ook socialisten prediken tegen een Westerse samenleving die dit soort verschrikkingen als basis van haar identiteit en macht heeft. Haat, geworteld in liefde voor al degenen - inclusief wijzelf - die onder deze maatschappij lijden en zich ertegen proberen te verweren. En die strijd kent keer op keer een gewelddadige dimensie, omdat de machthebbers slechts wijken voor keiharde druk. De vijanden van de Westerse samenleving hebben in de kern bepaald geen ongelijk, en als socialist reken ik mij op mijn manier tot deze vijanden.

Juist het Midden-Oosten is al vele tientallen jaren een roofobject van Westerse overheersing, koloniale opdeling en oliediefstal geweest, en is dat nog. De Westerse oorlogen tegen Afghanistan, Irak, Libanonen zeer binnenkort Iran zijn typerend, niet incidenteel. Dat veel mensen met een herkomst of band met de regio een intense haat voelen jegens een maatschappij die hen dit aandoet - een socialist zou dat moeten snappen.

Dat mensen hun woede en hun haat - maar ook hun hoop op verandering - verwoorden met religieuze taal waarmee ze vertrouwd zijn, behoeft ook geen verbazing. Woordvoerders van de Westerse hegemonie prijzen maar wat graag de seculariseringen en de democratie aan als typoisch Westerse deugden die soms via oorlog kracht bijgezte moeten worden. Afghanistan binnevallen om vrouwenrechten te bevorderen, daty soort zaken. Is het vreemd dat mensen die deze hegemonie bestrijden, ook de bijbehorende taal over seclularisering en democratie niet meer kunnen hóren en teruggrijpen op delen van hun religieuze erfenis? Zo bezien is Islamitisch geïnspireerd verzet niet onlogisch - zeker daar waar links zich niet minstens zo hard keert tegen de Westerse overheersing. Precies daarin kiest de SP, door mee te doen met de antiterrorisme-hype, de verkeerde kant. En momenteel zijn er geen eens parlemenstsverkiezingen of op handen zijnde regeringsdeelname die deze gezagsgetrouwe keuze zelfs maar tactisch begrijpelijk kunnen maken.

Juist de hype gericht tegen "Moslim-terrorisme" verschaft degenen die oorlogen tgen landen waar voornamelijk Moslims wonen - hetzelfde rijtje, Irak, ASfghanistan, Somalië, morgen Iran - extra ideologische steun. Het jagen op "radicale internetsites" geeft indirect krediet aan degenen die de als "War on Terror" verpakte rooftochten van Bush. De SP heeft een grote en overwegend positieve rol gespeeld in het verzet tegen deze oorlogen. De huidige SP-steun aan de antiterreur-hype ondermijnt haar eigen verzetshouding en geeft de voorstanders van dit soort oorlogen onverdiende ruggensteun. Daarvoor zou de SP zich diep dienen te schamen.